Laatste update: 24 februari 2017
De grootste stad van Indonesië is zonder twijfel Jakarta. Het is een enorme stad die vele gezichten kent, en eigenlijk uit tien steden bestaat.
Officieel is Jakarta geen stad maar een provincie, te weten de provincie DKI Jakarta. Deze provincie bestaat uit vijf steden. De metropoolregio Jakarta is echter nog veel groter en bestaat in totaal uit tien steden en vijf regentschappen, verdeeld over drie provincies. In het Indonesisch wordt de metropoolregio Jabodetabekjur genoemd. Jabodetabek staat voor Jakarta-Bogor-Depok-Tangerang-Bekasi, de belangrijkste steden van de regio. Onlangs is ‘jur’ toegevoegd omdat een deel van het regentschap Cianjur deel is gaan uitmaken van de metropoolregio. In de dagelijks spraakgebruik is Jabodetabek meer gangbaar.
De gehele metropoolregio heeft zo’n 31,5 miljoen inwoners (2015). Dat is meer dan 12% van de inwoners van Indonesië op 0,3% van het Indonesische landoppervlak. De een na grootste metropoolregio van Indonesië, Groot-Bandung (8 miljoen inwoners), begint al op zo’n 60 kilometer van de oostelijke grens van Groot-Jakarta.
De provincie DKI Jakarta
Het voormalige stadhuis van Batavia, nu het Jakarta History Museum in West-Jakarta.
DKI staat voor Daerah Khusus Ibukota, oftewel Speciale Hoofdstedelijke Regio. Volgens de laatste cijfers heeft deze provincie 10,2 miljoen inwoners. De provincie bestaat uit de volgende vijf steden en één regentschap.
Centraal-Jakarta (Kota Jakarta Pusat) is het hart van Jakarta. Hier wonen 1.123.000 mensen op het oppervlakte van Amsterdam-Noord. Het is het kleinste van de vijf steden van Jakarta maar de meeste overheidsgebouwen staan hier. Ook het Nationaal Monument is in Centraal-Jakarta te vinden.
West-Jakarta (Kota Jakarta Barat) bevat de Chinatown van de stad en daarmee enkele Chinese monumenten. De oude stad van Jakarta, oftewel het door de Nederlanders ontwikkelde Batavia, ligt op de grens van West-Jakarta en Noord-Jakarta. Tegenwoordig wordt dit oude gedeelte van de stad kortweg Kota (Stad) genoemd. Het oude stadhuis van Batavia huisvest tegenwoordig het Jakarta History Museum.
Het drukke strand en recreatieterrein van Ancol in Noord-Jakarta.
Noord-Jakarta (Kota Jakarta Utara) omvat naast een gedeelte van de oude stad de gehele kustlijn van de provincie. De historische haven Sunda Kelapa, van waaruit Batavia gesticht werd, en de moderne haven Tanjung Priok liggen beide in Noord-Jakarta. Het bekendst is Noord-Jakarta tegenwoordig van het Taman Impian Ancol, oftewel het Ancol Droompark. Dit is een recreatiegebied met enkele pretparken, winkelcentra, hotels, restaurants en stranden.
Oost-Jakarta (Kota Jakarta Timur) heeft het grootste bevolkingsaantal van de vijf steden. 2,93 miljoen mensen wonen er. De bekendste attractie van Oost-Jakarta is de Taman Mini Indonesia Indah. Dit park kan gezien worden als de Madurodam van Indonesië. Bekende gebouwen, zoals de Borobudur-tempel, zijn op schaal nagebouwd. Ook veel gebouwen, zoals huizen in typische stijlen van allerlei Indonesische bevolkingsgroepen, zijn op ware grootte nagebouwd in het Taman Mini-park.
De skyline van Jakarta. De meeste wolkenkrabbers staan in Centraal- en Zuid-Jakarta.
Zuid-Jakarta (Kota Jakarta Selatan) kent enkele rijke wijken en vele dure winkelcentra. Veel buitenlanders die in Jakarta werken wonen in Zuid-Jakarta. Het Central Business District, met zijn talrijke wolkenkrabbers (zie foto), ligt op de grens van Centraal- en Zuid-Jakarta en ook veel ambassades zijn hier te vinden.
Duizend Eilanden (Kabupaten Kepulauan Seribu) is het enige regentschap van de provincie Jakarta. Ten noorden van de stad liggen in de Javazee 110 eilanden (duizend is dus wat overschat). Een deel van de eilanden wordt gebruikt voor recreatie, sommige bevatten vissersdorpjes en sommige zijn onbewoond. Vanwege de ligging zijn de eilanden onderdeel van de metropoolregio, maar voor de rest is daar weinig van te merken.
De provincie Banten
Soekarno-Hatta International Airport in Tangerang.
Aan de westkant van de provincie DKI Jakarta ligt de provincie Banten. Twee steden en een regentschap van deze provincie zijn onderdeel van de metropoolregio Groot-Jakarta.
Tangerang (Kota Tangerang) is de belangrijkste voorstad aan de westkant van Jakarta, met zo’n 1,8 miljoen inwoners. Het grootste internationale vliegveld van Indonesië, Soekarno-Hatta International Airport, ligt binnen het grondgebied van de stad Tangerang.
Regentschap Tangerang (Kabupaten Tangerang) omvat een aantal westelijke voorsteden en -stadjes van Jakarta, waaronder Karawaci en Curug. Tot 1993 was de stad Tangerang zelf (zie boven) onderdeel van het regentschap. In 2008 splitste ook Zuid-Tangerang (zie onder) zich af van het regentschap.
Zuid-Tangerang (Kota Tangerang Selatan) is een aparte stad in het zuiden van het regentschap Tangerang (en dus niet het zuiden van de stad Tangerang). De stad heeft ruim 1,3 miljoen inwoners en bestaat vooral uit nieuw ontwikkelde woonwijken inclusief nieuwe winkelcentra en recreatiegebieden. BSD City, met het winkelcentrum BSD Junction in het midden, is een van deze nieuwe wijken.
De provincie West-Java
Presidentiëel paleis in Bogor.
Aan de zuid- en oostkant van de provincie DKI Jakarta ligt de provincie West-Java. Drie steden en drie regentschappen van deze provincie zijn onderdeel van de metropoolregio Groot-Jakarta.
Bogor (Kota Bogor) is een stad zo’n 60 kilometer ten zuiden van Jakarta, maar het hele tussenliggende gebied is inmiddels verstedelijkt. Bogor (in de koloniale tijd Buitenzorg geheten) is vooral bekend door de Botanische Tuin die in het centrum ligt, met daarbij het presidentiële paleis. Omdat Bogor iets hoger en dichter bij de bergen ligt dan de rest van de metropoolregio is de temperatuur iets lager.
Regentschap Bogor (Kabupaten Bogor) ligt rondom de stad Bogor. Het bestaat uit vele steden, stadjes en dorpen en heeft in totaal bijna 5 miljoen inwoners. Een van de inwoners is de Indonesische oud-president Yudhoyono die in het dorp Cikeas woont.
Depok (Kota Depok) is een stad net ten zuiden van Jakarta die in 1999 van het regentschap Bogor is afgesplitst. De stad groeit erg snel; tijdens de afsplitsing had de stad 1,2 miljoen inwoners, nu al bijna 2 miljoen. De oudste universiteit van het land, de Universitas Indonesia, bevindt zich in Depok.
Bekasi (Kota Bekasi) is de grootste van Jakarta’s voorsteden met zo’n 2,5 miljoen inwoners. Bekasi ligt aan de oostkant van Jakarta. In de stad en het regentschap (zie onder) is veel industrie aanwezig, maar ook een groot deel van de inwoners reist dagelijks naar Jakarta om te werken.
Regentschap Bekasi (Kabupaten Bekasi) ligt om de stad Bekasi heen. Het bestaat uit allerlei nieuw aangelegde steden en stadjes, waaronder Kota Deltamas, Kota Jababeka en Cikarang. In het regentschap zijn grote fabrieken aanwezig van onder andere Honda, Samsung en Unilever.
Een lange file op de tolweg richting de Puncakpas.
Regentschap Cianjur (Kabupaten Cianjur) ligt als enige van alle steden en regentschappen niet in zijn geheel in de metropoolregio Jakarta. Alleen vier districten in het uiterste noorden van het regentschap, grenzend aan het regentschap Bogor, maken deel uit van de regio. In dit gebied ligt onder andere het stadje Puncak, dat vooral bekend is als toegangspoort naar het berggebied met zijn vele theeplantages.
In de Archipel 