Laatste update: 2 mei 2017
Als je naar Indonesië gaat is het over het algemeen geen probleem om met Nederlandse bankpassen geld op te nemen.
In de grote steden, vooral in Jakarta, zijn naast de Indonesische banken ook veel internationale banken aanwezig, zoals HSBC en Citibank. Daarnaast heeft de Rabobank verschillende kantoren en geldautomaten in Indonesië. Met je Nederlandse bankpas ben je echter niet afhankelijk van deze buitenlandse banken. Bankpassen van de grote Nederlandse banken zijn allemaal voorzien van het Maestro-logo, en dus kun je bij elke geldautomaat met datzelfde logo geld uit de muur trekken.
Let op! Het is gebruikelijk bij Nederlandse (en Belgische) banken om bankpassen automatische te blokkeren voor buiten Europa. Als je naar Indonesië gaat moet je dan dus eerst bij je bank een uitzondering aanvragen. Vaak kan dat via internetbankieren.
Behalve bij luxere restaurants en hotels is het in Indonesië op de meeste plaatsen alleen mogelijk om met contant geld te betalen. Minisupermarkten hebben vaak wel een pinautomaat, maar meestal alleen voor Indonesische bankpassen. Het is dus handig om genoeg contant geld op te nemen bij een geldautomaat.
Bij welke banken

Een grote vestiging van de Bank BCA in Jakarta
De grootste banken in Indonesië zijn BRI, BNI, BCA en Mandiri. De eerste drie van deze hebben elk een Maestro-logo en daar kan dus gepind worden. Bank Mandiri werkt niet met Maestro maar met Visa en daar werken de meeste Nederlandse bankpassen dus niet. De andere drie banken kunnen op Java en Bali en in de grotere steden op de andere eilanden overal gevonden worden. In kleinere of meer afgelegen stadjes is vaak alleen de Bank BRI (Bank Rakyat Indonesia: Indonesische Volksbank) aanwezig. In dorpen is vaak ook een BRI, maar is meestal alleen een kantoor, zonder geldautomaat. Voordat je naar een afgelegen gebied gaat is het altijd handig om eerst te vragen of er een geldautomaat aanwezig is, en van welke bank.
Geldautomaten
Een geldautomaat heet in Indonesië ATM. Dat is de afkorting voor automated teller machine, maar de afkorting wordt niet op z’n Engels uitgesproken. De uitspraak van ATM is in het Indonesisch hetzelfde als in het Nederlands.

Geldautomaten van Bank BNI
Alle geldautomaten hebben een taalkeuze, en er kan dus altijd met een Engelstalige instructie gepind worden. Er zijn een paar dingen die anders zijn dan in Nederland, en waar je dus op moet letten. Een opvallend verschil is dat de bankpas meestal pas als laatste weer uit de automaat komt, dus ná het geld. Omdat dit in Nederland andersom is moet je dus niet uit gewoonte na het aannemen van je geld bij de automaat weglopen.
De geldautomaten hebben elk een maximumbedrag dat per transactie wordt uitgekeerd. Meestal is dit anderhalf of twee miljoen rupiah (€ 120 – 160). Aan het einde van de transactie vraagt de automaat meestal of je nog een transactie wilt doen, en zo kun je dus wel twee of drie keer dat bedrag opnemen. Het probleem daarbij is wel dat het om een nieuwe transactie gaat, en je dus opnieuw transactiekosten moet betalen (afhankelijk van je bank en rekening). Vooral automaten van BRI hebben nog wel eens een maximum van maar een miljoen rupiah per transactie.

De twee biljetten die uit geldautomaten komen
Uit elke automaat komen biljetten van óf honderdduizend óf vijftigduizend rupiah. Meestal zit er een sticker op die aangeeft welke biljetten de automaat uitgeeft. Zelfs 100.000 rupiah is maar acht euro, dus voor grote betalingen is het handig bij een automaat met ‘honderdduizendjes’ te pinnen, anders wordt je portemonnee erg dik.
Kosten om geld op te nemen in Indonesië
Om geld op te nemen in een buitenlandse munteenheid (bijvoorbeeld de Indonesische rupiah) vragen banken om een bedrag per transactie en/of een valutakoersopslag. Als je bank een vast bedrag per transactie rekent is het dus aan te raden om het maximaal mogelijke bedrag per transactie te pinnen.
- ABN Amro: € 2,25 per transactie en 1,2% valutakoersopslag.
- ING: € 2,25 per transactie en 1% valutakoersopslag.
- Rabobank
- DirectPakket: € 3,50 per transactie en 1% valutakoersopslag
- BasisPakket: € 1,00 per transactie en 1% valutakoersopslag
- TotaalPakket/RiantPakket: alleen 1% valutakoersopslag
- SNS Bank: € 2,25 per transactie, geen koersopslag.
In principe brengen Indonesische banken hier geen extra kosten overheen in rekening. Sommige geldautomaten bieden de optie om de wisselkoers voor je te berekenen. Hiermee ben je bijna altijd duurder uit! Je bespaart daarmee de kosten zoals hierboven aangegeven, maar de wisselkoers die dan gerekend wordt is gewoonlijk veel ongunstiger dan die gerekend wordt door de Nederlandse banken. Kies dus voor geld opnemen ‘without conversion‘.
Creditcard
Geld opnemen bij een ATM met een creditcard is een stuk duurder dan met een gewone bankpas. Voor grote betalingen is een creditcard vaak wel heel nuttig, vooral in grote hotels en voor vliegtickets. Houd er wel rekening mee dat vooral kleinere luchtvaartmaatschappijen soms alleen Indonesische creditcards accepteren.
Geldwisselkantoren
In toeristische gebieden (vooral op Bali) zijn heel veel geldwisselkantoren. Zolang je bankpas werkt is het echter voordeliger om rechtstreeks te pinnen. Ook gaan er veel verhalen rond over sjoemelende geldwisselaars.
Euro’s wisselen voor rupiah kan in Nederland bij GWK Travelex. Als je Indonesië binnenkomt via de luchthaven van Jakarta of Denpasar (Bali) dan is dat ook niet nodig. Het visa-on-arrival kun je betalen met euro’s (of dollars) en op de luchthavens zijn vele geldautomaten om direct rupiah te pinnen.