Twee grote openbaarvervoerprojecten in Jakarta, waar al jaren over gesproken wordt, staan op het punt van beginnen. Volgens gouverneur Joko Widodo kunnen de werkzaamheden voor het eind van de maand van start.

“Ik zal het deze maand beslissen,” aldus de gouverneur. “Als de juridische kwesties rond zijn kan het werk onmiddelijk beginnen, misschien al de volgende dag.” Het gaat hierbij om twee grote projecten, namelijk de MRT en de monorail. Verder gaf hij aan dat er extra vrije busbanen aangelegd zullen worden, en er nieuwe moderne bussen bijkomen.

MRT

Een artist impression van een bovengronds station van de metro van Jakarta

De MRT (mass rapid transit oftewel metro), staat al decennia op de agenda. Er zijn al vele studies gedaan en plannen gemaakt, maar er is nog geen tunnel gebouwd of spoor aangelegd. Sinds 2006 zit er iets meer schot in de zaak, doordat de overheid van Jakarta een lening kreeg van de Japanse organisatie voor ontwikkelingssamenwerking JICA. Door de motivatie vanuit Japan begon uiteindelijk in 2010 het ontwerp voor de eerste metrolijn, en in 2012 de aanbesteding voor een aannemer. Nadat Joko Widodo afgelopen jaar als nieuwe gouverneur was gekozen liep het project enkele maanden vertraging op, omdat hij het niet eens was met de financiering. Nu (februari 2013) zijn we dus op het punt dat Joko Widodo een nieuwe kostenverdeling met de nationale overheid heeft afgesproken, en het project bijna kan beginnen.

Plattegrond van het geplande metrosysteem van Jakarta.

Er staan twee metrolijnen gepland die verschillende wijken van Jakarta, en ook de voorsteden Bekasi en Tangerang, met elkaar moeten verbinden. De eerste fase, waaraan bijna begonnen zou moeten worden, bestaat uit het zuidelijke gedeelte van de noord-zuidlijn. De lijn begint in het zuiden bij het busstation van Lebak Bulus en loopt dan bovengronds (op palen) via het winkelgebied van Blok M richting de zakenwijk Senayan. Vanaf hier gaat de lijn verder ondergronds door verschillende zakenwijken, zoals Sudirman en Setiabudi, om dan uit te komen bij de Bunderan H.I. oftewel de ‘rotonde bij het Hotel Indonesia’. In 2016 zou deze eerste fase klaar moeten zijn.

De tweede fase van dezelfde lijn loopt verder door naar het noorden, langs onder andere het Nationaal Monument (Monas) en het spoorwegstation Kota (vroeger bekend als ‘Batavia Zuid’). De complete eerste lijn, die in 2018 operationeel moet zijn, is dan 24 kilometer lang. De tweede lijn, die halverwege het volgende decennium gebouwd zal worden, wordt een stuk langer. De precieze route is nog niet bekend maar van west (Tangerang) naar oost (Bekasi) zou het wel 80 kilometer kunnen zijn.

Monorail

De ongebruikte pilaren van de monorail.

Net als over de metro wordt er ook over de monorail al lang gesproken. Al in 2007 werd er begonnen met de bouw van een monorail in het centrum van de stad, maar vanwege financiële problemen werd de bouw afgebroken. Sindsdien staan er al grote betonnen pilaren klaar langs wegen, maar een monorail rijdt er niet. Gouverneur Joko Widodo heeft onlangs aan het bedrijf Jakarta Monorail laten weten dat hij van ze verwacht het monorailproject voor het einde van het jaar af te ronden. Dit lijkt een ambitieuze eis aangezien de constructie al jaren stil ligt. Het consortium van Jakarta Monorail zegt echter dat de papieren binnen twee maanden rond zullen zijn en het werk in april kan beginnen.

De bedoeling is dat er twee lijnen gebouwd worden: een 14 kilometer lange ringlijn in het centrum en een 10 kilometer lange oost-westlijn. Als beide lijnen klaar zijn dan zouden 250.000 passagiers per dag vervoerd kunnen worden. Deskundigen betwijfelen echter of dit aantal gehaald zal worden. De groene ringlijn loopt alleen in het centrum: “De lijn lijkt op een toeristische route die kantoorgebouwen en winkelcentra met elkaar verbindt,” en dus geen woonwijken.

Los van het bestaande monorailplan zijn er ook nog plannen van private partijen om monoraillijnen aan te leggen van het centrum van Jakarta richting Bekasi en Cibubur (Zuidoost-Jakarta).

Fileprobleem

Er wordt veel verwacht van OV-projecten in het oplossen van het fileprobleem van Jakarta. Met een hoge bevolkingsgroei, en groeiende autoverkopen, komt een totale verkeersinfarct steeds dichterbij. Er worden maar mondjesmaat nieuwe wegen aangelegd, en veel mensen denken dat alleen openbaar vervoer het tij zal kunnen keren.