Nederlandse militairen in Indonesië tijdens de politionele acties.

De stichting Comité Nederlandse Ereschulden heeft de Nederlandse staat aangeklaagd bij de veiligheidsraad van de Verenigde Naties. De stichting, bekend onder de Indonesische afkorting KUKB (Komite Utang Kehormatan Belanda), vraagt om officiële erkenning door Nederland van de Indonesische onafhankelijkheidsdag op 17 augustus 1945.

De KUKB verwacht dat de VN Veiligheidsraad een tribunaal op zal zetten op Nederlandse oorlogsmisdadigers te berechten voor “zware schendingen van mensenrechten” die begaan zijn in de jaren na de Indonesische onafhankelijkheidsverklaring in 1945.

Nederland heeft de Indonesiche onafhankelijkheid pas officiëel erkend op 29 december 1949. In de tussenliggende jaren vonden de politionele acties plaats. De term ‘politioneel’ werd gebruikt om duidelijk te maken dat het hier om een binnenlandse aangelegenheid ging, die dus door de politie opgelost zou moeten worden. Recent wordt er ook wel over de Nederlands-Indonesische Oorlogen gesproken, en in Indonesië is de term Agresi Militer Belanda gebruikelijk, oftewel Nederlandse militaire agressie. De voorzitter van de KUKB zegt: “Het is erg belangrijk voor ons om officiële erkenning te hebben van de Nederlandse overheid, omdat dat Nederland er toe dwingt om toe te geven dat de politionele acties in werkelijkheid militaire agressie waren tegen een soeverein land. Als Nederland de militaire agressie toegeeft zal de overheid verantwoordelijkheid moeten nemen voor deze oorlog.”

Stichting KUKB is bezig met het voorbereiden van de juridische processen. De stichting is zelf echter niet bij machte om een rechtszaak te beginnen bij de VN, aangezien ze geen partij is. De Indonesische staat zou daarom het officiële verzoek bij de VN moeten neerleggen. In het geval dat de Indonesische overheid met de stichting meegaat, kan er een VN-tribunaal opgericht worden om Nederlandse veteranen te vervolgen.

Toenmalig Nederlands minister van buitenlandse zaken Ben Bot heeft in 2005 voor het eerst namens Nederland de Indonesische onafhankelijkheidsdag op 17 augustus bijgewoond. Hij heeft toen gezegd dat hij het leed van de politionele acties betreurt. Echter, Nederland heeft daarbij 17 augustus 1945 niet als officieel moment van onafhankelijkheid erkend.

Zie kukb.nl voor meer informatie over het werk en de doelen van de stichting Comité Nederlandse Ereschulden.