Op 15 mei 2019 begint het nieuwe seizoen van de hoogste Indonesische voetbalcompetitie, de Liga 1.
Tussen 2011 en 2016 bevond het Indonesische voetbal zich in een crisis, met een tijdje twee concurrerende hoogste divisies, een paar jaar helemaal geen profvoetbal, en een schorsing door de FIFA. Sinds 2016 is de schorsing opgeheven en zijn de onenigheden binnen Indonesië opgelost, en sinds 2017 wordt de voetbalcompetitie georganiseerd onder de naam Liga 1. Van mei t/m december 2019 vindt het derde seizoen van deze competitie plaats. Hoofdsponsor van de Liga 1 is dit jaar webwinkel Shopee, dus de competitie heet officieel Shopee Liga 1.
De Liga 1 in 2019: introductie
In de Liga 1 spelen achttien clubs. De clubs worden hieronder elk toegelicht, op volgorde van hun klassering in het voorgaande seizoen.
De drie laagst geklasseerde ploegen degraderen naar de Liga 2. Afgelopen seizoen degradeerden Mitra Kukar uit Kutai Kartanegara (Oost-Kalimantan), Sriwijaya FC uit Palembang (Zuid-Sumatra) en PSMS Medan (Noord-Sumatra).
De drie winnaars van de Liga 2 promoveren naar de Liga 1. De Liga 2 bestaat uit twee divisies van elk twaalf ploegen (divisies ‘West’ en ‘Oost’). De vier hoogst geklasseerde ploegen uit beide divisies spelen vervolgens in twee poules voor vier plaatsen in de halve finales. De beide finalisten en de winnaar van de wedstrijd om de derde plaats promoveren vervolgens naar de Liga 1. De promovendi van afgelopen seizoen, die dus dit jaar meedoen aan de hoogste competitie, zijn Kalteng Putra uit Palangkaraya (Midden-Kalimantan), PSS Sleman (Jogjakarta) en Semen Padang (West-Sumatra).
Bij wedstrijden in de Liga 1 kwamen er vorig jaar gemiddeld ruim 10.000 toeschouwers naar het stadion, variërend van Persija (nr. 1) en Persebaya (nr. 5) met meer dan 20.000 toeschouwers per wedstrijd tot Perseru (nr. 14) en PS TIRA (nr. 15) met minder dan 2.000 toeschouwers per wedstrijd. De grootste stadions in gebruik dit nieuwe seizoen zijn het nationale stadion in Jakarta, gebruikt door Persija (nr. 1), met een capaciteit van 77.000 toeschouwers, die van Persebaya in Surabaya (nr. 5) met een capaciteit van 55.000 en die van Arema FC in Malang (nr. 6) met een capaciteit van 42.500.
Elke club moet tussen de 18 en 30 spelers onder contract hebben, waaronder tenminste zeven spelers onder de 23 jaar en maximaal vier buitenlandse spelers. Van die vier spelers moet er tenminste één uit een Aziatisch land komen (een land dat valt onder de Aziatische voetbalbond AFC). Voor de overige drie buitenlandse spelers zijn geen extra regels. Veel van de buitenlandse spelers komen uit Brazilië, met daarnaast enkele ‘avonturiers’ uit allerlei verschillende landen. Er spelen vijf Nederlanders in de Indonesische Liga 1: Marc Klok en Wiljan Pluim bij PSM Makassar (nr. 2), Sylvano Comvalius bij Arema FC (nr. 6), Jan Lammers bij Borneo FC (nr. 7) en Melvin Platje bij Bali United (nr. 11). Ook de in Nederland geboren Indonesiërs Diego Michiels, Irfan Bachdim en Stefano Lilipaly spelen in de Liga 1, net als de Togolese Nederlander Mawouna Amevor. Update 16 augustus 2019: Persib Bandung (nr. 4) heeft de Nederlanders Nick Kuipers en Kevin van Kippersluis aangetrokken.
De kampioen van de Liga 1 kwalificeert zich voor de eerste voorronde van de Aziatische Champions League van 2020, en moet vervolgens drie voorrondes doorkomen om de groepsfase van deze AFC Champions League te bereiken. Bij verlies in een van de voorrondes stroomt de kampioen in in de groepsfase van de AFC Cup, het tweede toernooi van Azië. Alleen als de kampioen de groepsfase van de Champions League haalt is er een plek over in de groepsfase van de AFC Cup, deze wordt dan ingenomen door het standby-team: de nummer 2 van de Liga 1. Verder plaatst de winnaar van de Indonesische beker (de Piala Indonesia) zich voor de play-off ronde (de laatste voorronde) van de AFC Cup.
1. Persija Jakarta
Persija is de kampioen van het afgelopen seizoen, en met 11 landskampioenschappen het meest succesvolle team van Indonesië. De thuisbasis van Persija is het nationale stadion, Gelora Bung Karno, in Midden-Jakarta. Omdat het erg duur is om in dit stadion, met een capaciteit van ruim 77.000 toeschouwers, te spelen, overwoog Persija om dit jaar de thuiswedstrijden af te werken in het Patriot-stadion in de voorstad Bekasi (West-Java). Vlak voor het begin van de competitie is er echter toch een deal gekomen om het merendeel van de wedstrijden in Gelora Bung Karno te spelen.
De nieuwe trainer van Persija is de Bulgaar Ivan Kolev, die in 1999 ook al een tijdje trainer van de club was. Sindsdien werkte hij voor allerlei Indonesische voetbalclubs en was hij ook bondscoach van Indonesië, Myanmar en Jong-Bulgarije. De bekendste speler van Persija is aanvaller Bambang Pamungkas, die al meer dan 300 competitiewedstrijden voor de club speelde en 86 interlands speelde voor Indonesië (38 goals).
Als kampioen van Indonesië begon het seizoen voor Persija dit jaar al in februari, in de eerste voorronde van de Aziatische Champions League. Na winst op Home United FC uit Singapore werd Persija in de tweede voorronde uitgeschakeld door de Newcastle Jets uit Australië. Persija kwam vervolgens terecht in de groepsfase van de AFC Cup (het tweede continentale toernooi van Azië), in een groep met Becamex Bình Dương (Vietnam), Shan United (Myanmar) en Ceres-Negros (Filippijnen). Update 16 mei 2019: Persija is als derde geëindigd in de groep, en daarmee is het seizoen in de AFC Cup ten einde.
2. PSM Makassar
PSM was vorig jaar tot de laatste speeldag in de race voor het kampioenschap, maar moest uiteindelijk genoegen nemen met de tweede plaats. PSM werd de afgelopen jaren getraind door de Nederlander Robert Alberts. Voor het komende seizoen wordt zijn positie overgenomen door de ook in Nederland niet onbekende Bosniër Darije Kalezić. Kalezić was als speler actief voor FC Den Bosch, RKC Waalwijk, AGOVV en De Graafschap, en was ook trainer van De Graafschap en Roda JC. Bij PSM spelen al een paar jaar twee Nederlanders: Marc Klok (vroeger in de jeugd van FC Utrecht) en Wiljan Pluim, die in de Eredivisie speelde voor Vitesse, Roda JC, PEC Zwolle en Willem II.
PSM is de enige club in de Liga 1 afkomstig van het eiland Sulawesi (en ook in de Liga 2 is er geen enkele club van dat eiland). De club speelt haar thuiswedstrijden in het Andi Mattalata-stadion in het centrum van Makassar (capaciteit 15.000 toeschouwers). Gebouwd in 1957 is het een van de oudste stadions van het land, en het voldoet niet aan alle moderne eisen. Door de tweede plaats van afgelopen seizoen plaatste PSM zich voor de groepsfase van de AFC Cup, maar de thuiswedstrijden daarvoor kunnen niet in het stadion gespeeld worden. Voor deze wedstrijden wijkt PSM uit naar het Pakansari-stadion van TIRA-Persikabo (nr. 15) in Cibinong (West-Java).
In de groepsfase van de AFC Cup stuitte PSM op Home United FC (Singapore), Kaya–Iloilo (Filippijnen) en Lao Toyota (Laos). Update 14 mei 2019: Van de zes groepswedstrijden wist PSM er vier te winnen; de andere twee eindigden in een gelijkspel. Als groepswinnaar gaat PSM verder naar de regionale halve finales voor Zuidoost-Azië, op 19 en 26 juni tegen Becamex Binh Dương uit Vietnam. Update: PSM verloor de uitwedstrijd met 1-0 en won de thuiswedstrijd met 2-1. Op basis van de uitdoelpuntenregel is PSM uitgeschakeld.
3. Bhayangkara FC
Bhayangkara FC werd in april 2016 opgericht als een fusie van Surabaya United en het voetbalteam van de nationale politie PS Polri, eerst onder de naam Bhayangkara Surabaya United. Omdat de politie niet als ‘partijdig’ over wilde komen werd de stadsnaam van Surabaya al snel uit de clubnaam geschrapt. Kort daarna verhuisde de club van Surabaya naar Jakarta, en thuiswedstrijden worden nu gespeeld in het kleine PTIK-stadion van de politieacademie in Zuid-Jakarta (capaciteit 3.000 toeschouwers). Omdat dit stadion in 2019 verbouwd wordt, zal Bhayangkara FC een deel van de thuiswedstrijden afwerken in het veel grotere Patriot-stadion in Bekasi (capaciteit 30.000).
Bhayangkara was in 2017 kampioen van de Liga 1; afgelopen seizoen werd de club derde. Coach van Bhayangkara is het komende seizoen de Argentijn Alfredo Vera, die al sinds 2013 allerlei verschillende Indonesische clubs traint.
4. Persib Bandung
Persib Bandung is een van de oudste en grootste clubs van Indonesië. Het laatste landskampioenschap was in 2014, toen de hoogste competitie nog
Indonesia Super League heette. Persib is de aartsrivaal van Persija uit Jakarta, en de wedstrijd tussen deze beide clubs wordt de ‘Indonesische derby’ genoemd. Rondom wedstrijden tussen Persib en Persija is de sfeer vaak grimmig en het loopt geregeld uit de hand: bij rellen tussen supportersgroepen in 2018 kwam een supporter van Persija om het leven.
Het stadion van Persib is het nieuwe Gelora Bandung Lautan Api-stadion in het oosten van Bandung (West-Java). Dit stadion, met een capaciteit van 38.000 toeschouwers, werd in 2013 geopend. Er wordt echter veel geklaagd over de gebrekkige kwaliteit van het stadion, en voor 2019 heeft Persib besloten haar thuiswedstrijden vooralsnog weer te spelen in het oudere Si Jalak Harupat-stadion bij Soreang ten zuiden van de stad Bandung (capaciteit: 27.000).
De nieuwe coach van Persib was de Montenegrijn Miljan Radović, die van 2011 tot 2012 ook speler voor de club was. Voordat het seizoen is begonnen is Radović echter al weer vervangen, door de Nederlander Robert Alberts, die afgelopen seizoenen PSM Makassar (nr. 2) trainde. Alberts is al sinds 1992 actief als coach in Azië. Buitenlandse spelers bij Persib zijn onder andere Ezechiel N’Douassel, die in het nationale team van Tsjaad speelt, en Rene Mihelič, met enkele interlands voor Slovenië. Update 16 augustus 2019: Vanwege tegenvallende resultaten heeft de club drie buitenlandse spelers weggestuurd. Drie nieuwe spelers zijn aangetrokken, waaronder de Nederlanders Kevin van Kippersluis (overgenomen van Cambuur Leeuwarden) en Nick Kuipers (ADO Den Haag).
5. Persebaya Surabaya
Persebaya is de club van de provinciehoofdstad van Oost-Java, Surabaya. Thuiswedstrijden worden gespeeld in het in 2010 geopende Gelora Bung Tomo-stadion. Met een capaciteit van 55.000 toeschouwers is dit een van de grootste stadions van het land.
De trainer van Persebaya is Djadjang Nurdjaman. Buitenlandse spelers bij Persebaya zijn de Argentijn Damián Lizio (uit de jeugd van River Plate), de Tadzjiek Manuchekhr Dzhalilov (uit de jeugd van Lokomotiv Moskou) en Amido Baldé uit Guinee-Bissau. Baldé speelde eerder onder andere voor de Schotse topclub Celtic, en voor Waasland-Beveren in België.
6. Arema FC
Arema FC komt uit de Oost-Javaanse stad Malang. De club werd in 2010 landskampioen. De thuiswedstrijden van Arema worden gespeeld in het Kanjuruhan-stadion in het stadje Kepanjen, zo’n 20 km ten zuiden van de stad Malang. Het stadion heeft een capaciteit van 42.500 toeschouwers.
De nieuwe trainer van Arema is de Bosniër Milomir Šešlija. Zijn trainerscarrière heeft hem langs allerlei clubs in Bosnië, Oman, Maleisië en Indonesië gebracht. Afgelopen seizoen trainde hij Madura United (nr. 8).
Een van de vier buitenlandse spelers bij Arema in het komende seizoen is de Nederlander Sylvano Comvalius. Comvalius werd geboren in Amsterdam en speelde in de jeugd bij SV Diemen, Ajax, FC Omniworld en AFC. Zijn profcarrière leidde hem langs allerlei clubs in Malta, Schotland, Koeweit, Kazachstan, China, Duitsland en Oekraïne, totdat hij in 2017 in Indonesië bij Bali United (nr. 11) speelde en met 37 doelpunten topscorer werd. Na korte periodes in Thailand en Maleisië keert hij nu dus terug in Indonesië.
7. Borneo FC
De club Borneo FC komt uit Samarinda, de hoofdstad van de provincie Oost-Kalimantan. De club werd in 2014 opgericht door supporters van Putra Samarinda, die ontevreden waren over de prestaties van hun club. Kort daarna besloot Putra Samarinda om te verhuizen naar Bali en de naam te veranderen in Bali United (nr. 11). Borneo FC speelt de thuiswedstrijden in het Segiri-stadion, met een capaciteit van 16.000 toeschouwers.
De hoofdtrainer van Borneo FC is Mario Gómez uit Argentinië. Na allerlei clubs in Argentinië te hebben getraind, is hij sinds 2014 actief in Azië. Vorig seizoen trainde hij Persib Bandung (nr. 4).
Voor het nieuwe seizoen heeft Borneo FC de Nederlander Jan Lammers aangetrokken. De 24-jarige verdediger speelde de afgelopen jaren bij De Graafschap en RKC Waalwijk. Al enkele jaren speelt Diego Michiels bij de club uit Samarinda. Michiels is een Indonesische Nederlander uit Deventer die zijn carrière begon bij Go Ahead Eagles. Sinds 2011 speelt hij in Indonesië, en heeft hij zijn Nederlandse paspoort opgegeven om ook voor het Indonesische elftal te kunnen spelen.
8. Madura United
Madura United is een voetbalclub uit de regio Pamekasan op het eiland Madura (Oost-Java). De club was vroeger bekend onder verschillende namen, waaronder Pelita Jaya, en was toen gevestigd in onder andere Jakarta en Bandung. In 2016 werd besloten te verhuizen naar Madura. De thuiswedstrijden worden gespeeld in het Gelora Madura-stadion, met een capaciteit van 15.000 toeschouwers.
De nieuwe trainer van de club is Dejan Antonić uit Servië. Antonić was als speler enkele jaren actief in Indonesië, en trouwde met een Indonesische vrouw. Later speelde hij in Hongkong, naturaliseerde hij, en speelde hij enkele interlands voor de stadstaat. Afgelopen seizoen trainde hij Borneo FC (nr. 7).
Een van de bekendste spelers van Madura United is verdediger Fachrudin Aryanto, die meer dan 30 interlands speelde voor het Indonesische elftal. Sinds vorig jaar speelt ook Zah Rahan Krangar bij de club. Dit is een international uit Liberia met meer dan 30 interlands.
9. Barito Putera
Barito Putera is een club uit Banjarmasin, de hoofdstad van Zuid-Kalimantan. Het stadion van de club, het 17 Mei-stadion, wordt dit jaar gerenoveerd. Barito Putera wijkt daarom voor het seizoen van 2019 uit naar het Demang Lehman-stadion (15.000 toeschouwers) in Martapura, zo’n 40 km ten oosten van Banjarmasin.
Barito Putera wordt sinds 2017 getraind door de Braziliaan Jacksen F. Tiago. Hij is een invloedrijk persoon in het Indonesische voetbal. Hij woont al sinds 1994 in Indonesië en was eerst actief als speler en sinds 2002 als trainer. Tiago was van 2008 tot 2014 hoofdtrainer van Persipura Jayapura (nr. 12), en werd in die periode driemaal landskampioen.
De Braziliaanse trainer haalde voor het seizoen 2019 ook drie Braziliaanse spelers naar Barito Putera: Lucas Silva, Artur Vieira en Rafael Silva. De bekendste speler bij de club is Indonesisch international Evan Dimas.
10. PSIS Semarang
PSIS is de voetbalclub van Semarang, de hoofdstad van Midden-Java. De club werd landskampioen in 1999, maar had daarna wisselvallige resultaten met ook enkele degradaties. Sinds vorig jaar is PSIS weer actief op het hoogste niveau. Het Jatidiri-stadion in Semarang (45.000 toeschouwers) wordt gerenoveerd, dus voor het komende seizoen wijkt PSIS uit naar het Moch. Soebroto-stadion (22.000 toeschouwers) in Magelang, zo’n 70 km ten zuiden van Semarang. Trainer van PSIS is Jafri Sastra.
Bij PSIS spelen drie Brazilianen: Claudir, Patrick Mota en Wallace Costa. Verder heeft de club voor het komende seizoen de Japanse buitenspeler Shohei Matsunaga binnengehaald. Hij speelde als jeugdspeler voor Schalke 04 in Duitsland, en heeft daarna voor allerlei verschillende Indonesische clubs gespeeld.
11. Bali United
Bali United werd in 2015 opgericht, toen Putra Samarinda verhuisde van Samarinda (Oost-Kalimantan) naar Bali. In het eerste seizoen van de Liga 1 in 2017 was Bali United meteen een topclub. Aan de hand van een kwartet Amsterdammers (Nick van der Velden, Sylvano Comvalius, Irfan Bachdim en Stefano Lilipaly) eindigde de club op de tweede plaats. Nick van der Velden is inmiddels gestopt met profvoetbal en Sylvano Comvalius speelt nu voor Arema FC (nr. 6).
Irfan Bachdim en Stefano Lilipaly spelen wel nog steeds bij Bali United. Ze zijn beide geboren in Amsterdam, maar hebben een Indonesische paspoort. Bachdim speelde in de jeugd bij FC Utrecht, maar wist niet door te breken in het eerste elftal. Nadat hij in 2010 naar Indonesië verkaste werd hij echter een Indonesische held. Hij heeft inmiddels meer dan 30 interlands gespeeld voor het Indonesische elftal. Stefano Lilipaly speelde in Nederland voor FC Utrecht, Almere City, Cambuur Leeuwarden en Telstar. Ook hij is international voor Indonesië. Sinds vorig jaar speelt ook Melvin Platje bij Bali United. De oud-spits van FC Volendam, NEC, VVV Venlo en Telstar scoorde in zijn eerste seizoen in Bali 10 keer. De nieuwe trainer bij Bali United is de Braziliaan Stefano Cugurra, die vorig jaar kampioen werd met Persija (nr. 1).
De thuiswedstrijden van Bali United worden gespeeld in het Kapten I Wayan Dipta-stadion, met een capaciteit van 23.000 toeschouwers. Het stadion ligt in Gianyar, zo’n 20 km ten noordoosten van provinciehoofdstad Denpasar en niet ver van Ubud.
12. Persipura Jayapura
Persipura komt uit Jayapura, de hoofdstad van de provincie Papoea. Het is de meest succesvolle voetbalclub van Indonesië sinds de eeuwwisseling, met landskampioenschappen in 2005, 2009, 2011 en 2013 (en officieus landskampioen in 2016 tijdens de FIFA-schorsing).
Het stadion van Persipura is het Mandala-stadion, gelegen aan de kust vlakbij de haven van Jayapura. Het stadion, met een capaciteit van 40.000 toeschouwers, wordt later dit jaar gerenoveerd voor gebruik tijdens de ‘nationale sportweek’ van 2020, die in Jayapura gehouden wordt. De eerste wedstrijden van het seizoen worden daarom in het Mandala-stadion gehouden, maar daarna moet Persipura uitwijken. Er wordt gedacht aan het Gajayana-stadion in Malang (Oost-Java) of het Sultan Agung-stadion in Bantul (Jogjakarta). In beide gevallen betekent het dus dat Jayapura uitwijkt van Papoea naar Java, ruim 3.000 km verderop.
Voor het komende seizoen heeft Persipura de Braziliaan Luciano Leandro aangetrokken als hoofdtrainer. Terwijl de meeste Indonesische clubs spelers uit het hele land in dienst hebben, zijn bij Persipura bijna alle spelers afkomstig uit Papoea zelf. De bekendste daarvan zijn de internationals Ricardo Salampessy uit Jayapura (22 interlands) en Boaz Solossa uit Sorong (48 interlands). Het team is voor dit jaar aangevuld met de Braziliaan André Ribeiro, Ibrahim Conteh uit Sierra Leone, de Koreaan Oh In-kyun en de Malinees-Franse Mamadou Samassa. Samassa speelde voor nationale jeugdteams van Frankrijk en heeft 20 A-interlands gespeeld voor Mali.
13. Persela Lamongan
Persela komt uit Lamongan, een stadje in Oost-Java zo’n 40 km ten westen van Surabaya. De thuiswedstrijden van de club worden gespeeld in het Surajaya-stadion, waar 14.000 toeschouwers in kunnen.
Trainer van Persela is sinds 2017 oud-international Aji Santoso. Eerder was hij onder andere bondscoach voor Jong-Indonesië. Een nieuwe speler bij de club is Mawouna Amevor. Deze Togolese Nederlander, geboren in Rotterdam, speelde in Nederland voor FC Dordrecht en Go Ahead Eagles. Vorig jaar verhuisde hij naar Chabab Rif Al Hoceima in Marokko, en na een korte tussenstop bij Chonburi in Thailand komt hij nu dus naar de Indonesische competitie.
14. Perseru Badak Lampung
Perseru was de club van Serui, een eilandje in de provincie Papoea. Er was de laatste tijd sprake van financiële problemen bij de club, en er werd gesproken over een mogelijke terugtrekking uit de Liga 1. Begin dit jaar is de club gekocht door een zakenman uit de provincie Lampung. De club heeft nu haar nieuwe thuisbasis in Bandar Lampung, op hemelsbreed 3.500 km afstand van Serui. Ook de naam is gewijzigd in (Perseru) Badak Lampung, letterlijk de ‘neushoorn van Lampung’. In Bandar Lampung zal het Sumpah Pemuda-stadion gebruikt worden (capaciteit 15.000 toeschouwers). Jan Saragih is aangesteld als nieuwe trainer.
15. PS TIRA-Persikabo
In 2015 werd door het Indonesische leger de voetbalclub PS TNI opgericht, waarbij ‘PS’ staat voor sportclub en ‘TNI‘ een afkorting is voor ‘Tentara Nasional Indonesia‘ ofwel Indonesische nationale krijgsmacht. In 2016 kocht de club de licentie over van de club Persiram Raja Ampat uit West-Papoea, waardoor PS TNI vanaf 2017 kon uitkomen in de Liga 1. Vorig jaar werd de clubnaam gewijzigd in PS TIRA, waarbij ‘TIRA’ staat voor ‘Tentara Indonesia dan RAkyat’ oftewel ‘Indonesische krijgsmacht en volk’. De club speelde in 2017 in het Pakansari-stadion in Bogor (West-Java) en in 2018 in het Sultan Agung-stadion in Bantul (Jogjakarta). Voor het nieuwe seizoen is PS TIRA gefuseerd met Persikabo Bogor, dat afgelopen seizoen uitkwam in de Liga 3. De fusieclub gaat weer in het Pakansari-stadion spelen (capaciteit 30.000 toeschouwers).
Trainer van TIRA-Persikabo in het nieuwe seizoen is Rahmad Darmawan, een oud-voetballer met 33 interlands maar ook voormalig majoor bij de Indonesische marine. Wellicht de bekendste speler bij de club is de Fransman Loris Arnaud. Hij speelde in het seizoen 2007-2008 achttien competitiewedstrijden voor Paris Saint-Germain in de Franse Ligue 1. Daarna speelde hij voor enkele clubs op het tweede niveau in Frankrijk, voor hij in 2016 naar Azië verkaste.
16. PSS Sleman
PSS Sleman werd afgelopen seizoen kampioen van de Liga 2, en promoveerde dus naar de hoogste afdeling. De club uit het regenstchap Sleman in de provincie Jogjakarta speelt haar thuiswedstrijden in het Maguwoharjo-stadion. Het stadion ligt in het zuiden van Sleman, praktisch in een buitenwijk van de stad Jogjakarta.
In de Liga 2 mogen alleen Indonesische spelers uitkomen. Na de promotie heeft PSS vier buitenlandse spelers aangetrokken voor het nieuwe seizoen: een Braziliaan, een Argentijn, een Spanjaard en een Oekraïener.
17. Semen Padang
De club Semen Padang speelde de afgelopen decennia altijd op het hoogste niveau van Indonesië, tot het in 2017 degradeerde en dus vorig seizoen in de Liga 2 uitkwam. Na een tweede plaats in die competitie is de club uit Padang (West-Sumatra) dit seizoen terug in de Liga 1. De club werd in 1980 opgericht door Semen Padang, een van de grootste cementfabrikanten van Indonesië. Dat bedrijf is inmiddels gefuseerd tot Semen Indonesia, maar de club heet nog steeds Semen Padang (en Semen Indonesia is nog steeds hoofdsponsor). De thuiswedstrijden worden gespeeld in het Haji Agus Salim-stadion, met een capaciteit van 15.000 toeschouwers.
Voor het nieuwe seizoen heeft Semen Padang vier buitenlanders aangetrokken: twee Argentijnen, een Oezbeek en de Tsjadiër Karl Max Barthélémy, die 20 interlands voor zijn land speelde.
18. Kalteng Putra
De laatste promovendus is Kalteng Putra. ‘Kalteng’ is een afkorting voor de provincie ‘Kalimantan Tengah‘ (Midden-Kalimantan), en de club komt uit de provinciehoofdstad Palangkaraya. De club speelt haar thuiswedstrijden in het Tuah Pahoe-stadion, dat met 5.000 toeschouwers een van de kleinste stadions van de Liga 1 is dit seizoen. Omdat dit stadion gerenoveerd wordt, zal Kalteng Putra aan het begin van het seizoen enkele wedstrijden uitwijken naar het Sultan Agung-stadion in Bantul (Jogjakarta)
Voor Kalteng Putra is het het eerste niveau op het hoogste niveau van het land. Als hoofdtrainer heeft de club daarvoor Gomes de Olivera aangesteld. Deze Braziliaan is al sinds 1995 actief in Indonesië, eerst als speler en daarna als trainer. Afgelopen seizoen was De Olivera trainer van Madura United (nr. 8). De nieuwe trainer heeft meteen drie Braziliaanse spelers aangetrokken: Diogo Campus (overgekomen van het Bulgaarse Botev Plovdiv), Hedipo en Rafael Bonfim. Ook de Koreaan Yoo Hyun-goo is een nieuwe speler voor Kalteng Putra.
Programma, uitslagen en standen
Een overzicht van het wedstrijdprogramma, de laatste uitslagen en de stand van de Liga 1 is te vinden op de website Soccerway: Liga 1 Indonesië 2019.
In de Archipel 