Straatnamen in Surabaya: vroeger en nu

Soerabaja was al tijdens de koloniale tijd een van de belangrijkste steden van de Indische archipel. Nu is Surabaya de hoofdstad van de provincie Oost-Java en de op een na grootste stad van Indonesië. Na de Indonesische onafhankelijkheid zijn veel straatnamen in de stad veranderd. In dit artikel een overzicht van ongeveer 750 oude en nieuwe straatnamen.

Plaatje straatnamen Soerabaja klein

Links naar oude plattegronden van Soerabaja staan onderaan dit artikel.

Inhoudsopgave

Straatnamen zijn alfabetisch gesorteerd op de oude (Nederlandse) straatnaam: A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z | kaarten en bronnen

Straatnamen

Bijna alle straatnamen beginnen nu met Jl., wat een afkorting is van jalan (straat/weg/laan). Sommige steegjes worden aangeduid als Gg., een afkorting van gang (gang of steeg). Met kleurcodes is aangegeven in hoeverre de straatnaam is veranderd.

  • Groen () betekent dat de straatnaam gelijk is gebleven en enkel de spelling eventueel is veranderd en Nederlandse woorden als -weg of -laan zijn vervangen door het Indonesische ‘jalan‘, park door ‘taman‘, etc.
  • Geel () betekent dat de straatnaam veranderd is maar nog min of meer hetzelfde betekent, bijvoorbeeld doordat de naam letterlijk vertaald is of doordat er een woord is toegevoegd, of een genummerde straat die nog hetzelfde heet maar een nieuw nummer heeft.
  • Rood () betekent dat de straatnaam helemaal of grotendeels veranderd is.
  • Grijs (■) betekent dat de straatnaam al in de koloniale tijd veranderd is, of duidt op een alternatieve naam van een straat.

De straten zijn gesorteerd op alfabetische volgorde voor de oude (Nederlandse) naam. Voor het alfabetiseren zijn tussenvoegsels van achternamen (bijvoorbeeld ‘van der’) niet meegenomen, maar voornamen en voorletters wel. Tip: zoek naar een straatnaam met Ctrl+F.


A

Alexanderlaan → Jl. Sindoro (was genoemd naar een van de prinsen met de naam Alexander van Oranje-Nassau ; nu naar de vulkaan Sindoro in Midden-Java)
Algiersstraat geen (was genoemd naar de hoofdstad van Algerije; nu bestaat dit zijstraatje van de voormalige Marseilleweg niet meer, en zijn er havengebouwen overheen gebouwd)
Aloon-aloonstraat → Jl. Pahlawan (de alun-alun is een centraal plein in een Javaans dorp, wijk of stad, op de alun-alun van Surabaya bevond zich ook de Stadstuin, op de plek waar nu het gebouw van Bank Indonesia staat; de huidige straatnaam betekent ‘held’ — aan de westzijde van de straat staat ook het heldenmonument, zie Hoffmanstraat — de Jalan Pahlawan bestaat ook uit de voormalige Pasar Besar)

Aloon-aloonstraat Jalan Pahlawan Surabaya 1.png

Het Paleis van de Gouverneur aan de voormalige Aloon-aloonstraat in 1951 (bron: Tropenmuseum), en hetzelfde gebouw, nog steeds het kantoor van de gouverneur van Oost-Java, nu aan de Jalan Pahlawan (bron: Google Streetview).

Aloon-aloon Tjontong → Alun-alun Contong (de alun-alun is een centraal plein in een Javaans dorp, wijk of stad, ‘contong‘ betekent hoorntje, waarschijnlijk omdat het plein de driehoekige vorm van een ijshoorntje heeft — een alternatieve naam voor het plein was Von Bultzingslöwenplein, genoemd naar Günther von Bültzingslöwen, een Duitse koopman die consul was in Soerabaja en kolonel der Schutterij)
Altingstraat → Jl. Trunojoyo (was genoemd naar Willem Alting, gouverneur-generaal van de VOC; nu genoemd naar een 17e-eeuwse held van het eiland Madoera)
Ambengan Batoe Gang I t/m VI → Jl. Ambengan Batu I t/m VI (genummerde straatjes net ten noorden van de Ambenganweg, rondom de Ambengan Tengah — ‘batu‘ betekent steen)
Ambengan Tengah → Jl. Ambengan Tengah (zijstraat van de Ambenganweg met de toevoeging ‘tengah‘/midden — het is de middelste straat van een buurtje waar de rest van de straten Ambengan Batoe heten)
Ambenganweg → Jl. Ambengan
Ampel Blakang → Jl. Ampel Belakang (Ampel is de naam van de wijk, ‘belakang‘ betekent achter, waarschijnlijk duidend op de locatie achter de moskee)
Ampel Goebah Kidul → Jl. Ampel Gubah Kidul (Ampel is de naam van de wijk, ‘gubah‘ is een lokale verbastering van ‘kubah‘/koepel, ‘kidul‘ is Javaans voor zuid)
Ampel Goebah Lor → Jl. Ampel Gubah Lor (Ampel is de naam van de wijk, ‘gubah‘ is een lokale verbastering van ‘kubah‘/koepel, ‘lor‘ is Javaans voor noord)
Ampel Kedjeron Gang III en III → Jl. Ampel Kejeron (Ampel is de naam van de wijk, ‘kejeron‘ betekent in het Javaans iets als ‘een gat graven’; vroeger drie losse genummerde steegjes, nu met één naam)
Ampel Kembang → Jl. Ampel Kembang (Ampel is de naam van de wijk, ‘kembang‘ betekent bloem — de straat werd ook wel Kembangstraat genoemd)
Ampel Kesoemba → Jl. Ampel Kesumba (Ampel is de naam van de wijk, ‘kesumba‘ betekent saffloer, de naam van een distelachtige plant)
Ampel Kesoemba Pasar → Jl. Ampel Kesumba Pasar (zie Ampel Kesoemba — met de toevoeging ‘pasar‘/markt, duidend op de markt Pasar Ampel die nog steeds bestaat)
Ampel Lontjeng → Jl. Ampel Lonceng (Ampel is de naam van de wijk, ‘lonceng‘ betekent klok of bel, zoals in een kerkklok)
Ampel Magepoor → Jl. Ampel Maghfur (de wijknaam Ampel met de toevoeging ‘maghfur‘, wat in het Arabisch iets betekent als ‘vergiffenis’)
■ Ampel Misigit zie Sirihstraat
Ampel Pande → Jl. Ampel Gading (Ampel is de naam van de wijk; ‘gading‘ betekent ivoor)
■ Ampel Patjar zie Sirihstraat
Ampel Sawahan I → Jl. Ampel Sawahan I (Ampel is de naam van de wijk, ‘sawahan‘ duidt op een sawah oftewel rijstveld)
Ampel Tebassan → Jl. Ampel Mulia (Ampel is de naam van de wijk, vroeger met de toevoeging tebassan wat klap betekent; nu met de toevoeging ‘mulia‘/glorieus)
Ampel Tjempaka → Jl. Ampel Cempaka (Ampel is de naam van de wijk, ‘cempaka‘ is een bloemensoort)
Ampel Tjoelik → Jl. Ampel Menara (Ampel is de naam van de wijk, vroeger met de toevoeging ‘tjoelik’/’culik‘ wat ontvoering betekent; nu met de toevoeging ‘menara‘: toren of minaret)
Ampel Wirai I en II → Jl. Ampel Wirai I en II (twee genummerde steegjes, Ampel is de naam van de wijk, ‘wirai‘ is een islamitische term en betekent iets als ‘voorzichtigheid’)
Amsterdamweg → Jl. Jamrud Selatan (was genoemd naar de Nederlandse stad Amsterdam; nu naar de edelsteen smaragd, met de toevoeging ‘selatan‘/zuid — de Amsterdamweg lag langs de Amsterdamkade van de haven, en evenwijdig aan de Rotterdamweg)
Ardjoenoboulevard → Jl. Arjuno (genoemd naar de vulkaan Arjuno is Oost-Java)

B

■ Babaän Passer → was genoemd naar de markt van Babaän, in 1933 omgedoopt tot Moeteran Gang VII (zie Soer.Hbl.) — niet te verwarren met de Passer Babaänstraat
Bagong → Jl. Ngagel (de voormalige Bagong en Ngagel heten nu samen Jalan Ngagel; ‘ngagel‘ is een verbastering van agel, een Javaanse term voor een gereedschap gebruikt bij katoenproductie — het woord is verwant aan ‘aglik‘, zie Ngaglik)
Bagong Tambangan → Jl. Bagong Tambangan (zijstraatje van de Bagong, ‘tambangan‘ betekent veerpontje)
Bakmistraat → Jl. Samudra (was genoemd naar bami/noodles; de huidige naam betekent oceaan)
Balistraat → Jl. Bali (genoemd naar het eiland Bali — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
Baliwerti → Jl. Baliwerti (op oude kaarten staan ook alternatieve spellingen, zoals Baloe Werti — de naam is een verbastering van het Portugese woord ‘baluarte‘, wat bastion of verdedigingswerk betekent)
Bandaran → Jl. Pati Unus (de oude naam komt van het woord ‘bandar‘, wat haven of havenstad betekent; nu genoemd naar een 16e-eeuwse Javaanse koning — de Jalan Pati Unus bestaat ook uit de voormalige Weg Oedjoeng)
Bandaweg → Jl. Sulawesi (was genoemd naar de Banda-eilanden van de Molukken; nu naar het eiland Sulawesi — de Jalan Sulawesi bestaat uit zowel de voormalige Bandaweg als Celebesstraat — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden, er is nu een ander straatje in dezelfde wijk die Jalan Banda heet)
Banjoe-Oeripweg → Jl. Banyu Urip (Banyu Urip is een oude naam van het gebied, waarbij ‘banyu‘ water betekent en ‘urip‘ leven)
Bankastraat → Jl. Bangka (genoemd naar het eiland Banka ten oosten van Sumatra — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
Bankstraat → Jl. Kasuari (was genoemd naar de vestiging van De Javasche Bank aan de straat; nu naar de vogelsoort casuarius — het gebouw van De Javasche Bank is nu in gebruik als Museum Bank Indonesia — de Jalan Kasuari bestaat ook uit de voormalige Werfstraat)
 Baritoestraat → Jl. Barito (genoemd naar de rivier Barito in Zuid-Kalimantan)
B.A.S.-straat → Jl. Pawiyatan (was genoemd naar de Burger Ambachtsschool, afgekort B.A.S.; de huidige naam is Javaans voor school)
Bataviaweg → Jl. Jakarta (genoemd naar de stad Batavia, die nu Jakarta heet)
 Baudstraat → Jl. Sriwijaya (was genoemd naar Jean Chrétien Baud, luitenant-gouverneur-generaal van Nederlands-Indië; nu naar het oude Maleise koninkrijk Srivijaya)
Baweanstraat → Jl. Bawean (genoemd naar het eiland Bawean in de provincie Oost-Java — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
Belawanweg → Jl. Tanjung Torawitan (was genoemd naar de havenstad Belawan bij Medan in Noord-Sumatra; nu naar een schiereiland in Noord-Sulawesi)
Benauwdesteeg → Jl. Prenjak ( nu genoemd naar de vogelsoort Javaanse prinia — de Jalan Prenjak bestaat ook uit de voormalige Stadhuisstraat)
 Bengawanstraat  Jl. Bengawan (‘bengawan’ is een oud-Javaans woord voor ‘rivier’)
Bengkalisdwarsstraat I t/m IV → Jl. Tanjung Karang I t/m IV (genummerde zijstraten van de Bengkalisstraat, die nu Jalan Tanjung Karang heet — de straten werden ook wel Eerste t/m Vierde Bengkalis Dwarsstraat genoemd)
Bengkalisstraat → Jl. Tanjung Karang (was genoemd naar het eiland Bengkalis in de provincie Riau; nu naar Tanjungkarang, een oude naam en stadsdeel van Bandar Lampung op Sumatra)
Bibis Gang 1 t/m 4 → Jl. Bibis IV t/m I (vier genummerde straatjes ten zuiden van de Bibisstraat; de nummering was van noord naar zuid, nu omgekeerd)
Bibisplein geen (plein net aan de overkant van de brug gezien vanaf de Bibisweg; het plein is nu een benzinestation van Pertamina)
Bibisstraat → Jl. Bibis
Bibisweg → Jl. Kebon Rojo (de huidige naam is Javaans voor ‘Koningstuin’, misschien duidend op de voormalige Stadstuin op de plaats waar nu het gebouw van Bank Indonesia staat — de Jalan Kebon Rojo bestaat ook uit de voormalige Regentstraat)
Billitonstraat → Jl. Biliton (genoemd naar het eiland Billiton ten oosten van Sumatra; de straatnaam is nog steeds Biliton, ondanks dat dit eiland in het Indonesisch Belitung heet — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
Bimastraat → Jl. Mirah (was genoemd naar de stad Bima op het eiland Sumbawa; nu naar de edelsteen robijn)
Blakang Polack → Jl. Sulung Tengah (zijstraat van de Polackstraat, ‘belakang‘ betekent achter; nu genoemd naar de wijk Sulung met de toevoeging ‘tengah‘/midden, de betekenis van ‘sulung‘ is letterlijk ‘oudste kind’ — de straat werd vroeger ook wel Dwars Polackstraat genoemd)
Blaoeran → Jl. Blauran (er zijn verschillende verklaringen voor de naam van deze straat — 1: in Oud-Javaans zou ‘blau‘ hek betekenen en ‘ran‘ markt, dus het is de omheining van een markt; 2: het is een verbastering van het Nederlandse ‘blauwe rand’, omdat hier ooit een witte muur stond met een blauwe rand; 3: het is een verbastering van een oud-Javaans woord ‘mbalur‘, wat ‘vis drogen’ betekent — bron)
Blaoeran Gang I t/m V → Jl. Blauran V t/m I (genummerde zijstraatjes van Blaoeran; was genummerd van noord naar zuid, nu andersom)
Blimbingstraat → Jl. Embong Blimbing (genoemd naar de stervrucht, in het Indonesisch ‘belimbing‘; in de huidige naam is het Javaanse woord voor straat ‘embong‘ toegevoegd)
■ Gang Blokland zie Gembong Sekolahan
Boeboetan → Jl. Bubutan (de naam is afgeleid van het woord voor ‘draaibank’ — de Jalan Bubutan bestaat ook uit de voormalige Waroeng Toerie en Kawatan)

Boeboetan Jalan Bubutan Surabaya

De Boeboetankerk, nu de Gereja Immanuel, gezien vanaf de Boeboetan in 1925 en de Jalan Bubutan nu (bron: Google Streetview). De straat die naar links afslaat is de Nieuwe Kerkstraat, nu de Jalan Pirngadi.

Boeboetan Gang I t/m VI → Jl. Bubutan VI t/m I (genummerde zijstraatjes van Boeboetan; was genummerd van noord naar zuid, nu andersom)
Boengkoelpark → Taman Bungkul (park/’taman‘, waarbij ‘bungkul‘ letterlijk ‘knop’ betekent, zoals op de bovenkant van een vlaggenmast of paraplu)
Boengoeran → Jl. Bunguran (genoemd naar de plantensoort ‘bungur‘, lagerstroemia — gelegen op de westelijke oever van het riviertje Kali Pegirian was het ook onderdeel van de Pegiriandijk West)
Boerhaveweg → Jl. Kemayoran Baru (was wellicht genoemd naar wetenschapper Herman Boerhaave)
 Bogowontostraat  Jl. Bogowonto (genoemd naar de rivier Bogowonto, ook Bhagawanta, in Midden-Java)
Bokkenstraat → Kampung Margi (de Bokkenstraat of Bokkensteeg lag evenwijdig aan de Schapensteeg; de huidige naam betekent in het Javaans iets als ‘doorgangsdorp’)
Bongkaran → Jl. Bongkaran (‘bongkaran‘ betekent losplaats — de straat stond ook bekend als Chineesche Heerenstraat)
Boomstraat → Jl. Branjangan (nu genoemd naar de vogelsoort Oosterse struikleeuwerik)
Borneostraat → Jl. Kalimantan (genoemd naar het eiland Borneo, in het Indonesisch genaamd Kalimantan — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
 Van den Boschlaan → Jl. Mojopahit (was genoemd naar gouverneur-generaal Johannes van den Bosch; nu naar het oude Javaanse koninkrijk Majapahit, waarvan de uitspraak in het Javaans vaak met de o-klank is)
 Bothstraat → Jl. Dokter Wahidin (was genoemd naar Pieter Both, de eerste gouverneur-generaal van de VOC; nu naar nationale held Wahidin Soedirohoesodo)
Botopoetih Gang I en II → Jl. Botoputih I en II (twee genummerde straatjes genoemd naar een 15e-eeuwse prins en verspreider van de islam in de omgeving van Surabaya)
De Bourbonstraat → Jl. Tangkuban Perahu (was waarschijnlijk genoemd tot het vorstenhuis Bourbon; nu naar de vulkaan Tangkuban Perahu in West-Java)
Brantasstraat → Jl. Irian Barat (was genoemd naar de rivier Brantas in Oost-Java; nu naar West-Irian, het Indonesische deel van Nieuw-Guinea dat nu officiëel Papoea heet — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden, deze straat vroeger dus niet maar nu wel)
 Brouwerstraat → Jl. Kh. Misbakh (was genoemd naar gouverneur-generaal van de VOC Hendrik Brouwer)
Brugstraat → Jl. Karimun Jawa (was genoemd naar de Sonokembangbrug over de rivier Kali Mas; nu genoemd naar de eilandengroep Karimunjawa — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden, deze straat vroeger dus niet maar nu wel)
Gang Butteweg → Jl. Tanjung Anom (Butteweg was een vrij gangbare achternaam in Soerabaja, misschien is de straat genoemd naar dhr. C.C. Butteweg die toneelmeester was bij toneelvereniging Apollo; de huidige naam betekent ‘jonge kaap’ — ook vroeger was Tandjong Anom al een alternatieve naam voor de straat)

C

Camphuyslaan → Jl. Khairil Anwar (was genoemd naar Johannes Camphuys, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar Khairil of Chairil Anwar, een Indonesische dichter uit de eerste helft van de 20e eeuw)
Cannalaan → Jl. Kusuma Bangsa (was genoemd naar een plantensoort, ook bekend als bloemriet; de huidige naam betekent letterlijk ‘bloem van het volk’, een aanduiding voor een nationale held)
Cannaplein → Jl. Taman Kusuma Bangsa (een plein/park aan de westzijde van de voormalige Cannalaan; ‘taman‘ betekent park, ‘kusuma bangsa‘ betekent letterlijk ‘bloem van het volk’, een aanduiding voor een nationale held — het is nu een erebegraafplaats, ook bekend onder de naam Taman Makam Pahlawan Kusuma Bangsa oftewel heldenbegraafplaats Kusuma Bangsa)
Carpentierstraat → Jl. Untung Suropati (was genoemd naar gouverneur-generaal van de VOC Pieter de Carpentier; nu naar een 17e eeuwse Javaanse strijder — tot ongeveer 1932, toen een andere straat werd hernoemd tot Coenboulevard, heette deze straat Coenstraat)
Celebesstraat → Jl. Sulawesi (genoemd naar het eiland Sulawesi, vroeger Celebes genaamd — de Jalan Sulawesi bestaat uit zowel de voormalige Celebesstraat als Bandaweg — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
Ceramstraat → Jl. Teluk Lampung (was genoemd naar het eiland Ceram in de Molukken; nu naar de Baai van Lampung bij de zuidkust van Sumatra — het is nu onderdeel van de containerhaven, met onder andere een groot tankstation voor vrachtwagens; er staan geen straatnaambordjes en er zijn geen adressen aan de straat)
■ Chineesche Breestraat belangrijke straat in de Chinatown van de stad, ook bekend onder de naam Slomprettan
Chineesche Buitenweg→ Jl. Waspada (straat langs de Chinatown van de stad; de huidige naam betekent iets als ‘voorzichtig’ — de Jalan Waspada bestaat ook uit de voormalige Sambongan)
■ Chineesche Heerenstraat belangrijke straat in de Chinatown van de stad, ook bekend onder de naam Bongkaran
Chineesche Kerkhofweg → Jl. Girilaya (was een weg naar een Chinese begraafplaats, net ten noorden van het Europese Kerkhof Kembang Koening)
■ Chineesche Tempelstraat straat in de Chinatown, ook bekend onder de naam Tepekongstraat
Chineesche Voorstraat → Jl. Karet (straat langs de Chinatown van de stad; de huidige naam betekent rubber)
Citadelweg → Jl. Benteng (genoemd naar de Citadel Prins Hendrik die aan de noordzijde van de straat stond; de huidige naam betekent ook citadel of fort)
Van Cloonstraat → Jl. Ir. Anwari (was genoemd naar Dirk van Cloon, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar een van de medeoprichters van de Indonesische Nationalistische Partij)
Coenboulevard → Jl. Dr. Soetomo en Jl. Polisi Istimewa (was genoemd naar gouverneur-generaal van de VOC Jan Pieterszoon Coen; nu is het westelijke deel genoemd naar arts en nationalist dokter Raden Soetomo, de naam van het oostelijke deel betekent ‘bijzondere politie’ — tot ongeveer 1932 heette deze straat Anitaboulevard)
Coenplein → Taman Persahabatan Indonesia-Korea of Taman Korea (park/plein halverwege de Coenboulevard; na de onafhankelijkheid werd het park/’taman‘ net als de straat genoemd naar Dr. Soetomo, sinds 2010 heeft het de huidige naam met de betekenis Vriendschapspark Indonesië-Korea — tot ongeveer 1932 heette het plein Anitaplein)
Coenstraat→ rond 1932 hernoemd tot Carpentierstraat
Colignystraat→ Jl. Tunggorono (was waarschijnlijk genoemd naar Louise de Coligny, vierde echtgenote van Willem van Oranje; nu genoemd naar een berg in Oost-Java)
Colomboweg → Jl. Tanjung Sadari (was genoemd naar de stad Colombo in Sri Lanka; nu waarschijnlijk naar een kaap of schiereiland — ‘tanjung‘ betekent kaap/landtong)
Comedieplein → Jl. Merak (was genoemd naar een schouwburg aan de straat; de huidige naam betekent pauw — op sommige oude kaarten wordt het Comedieplein ook Comediestraat of Comedieweg genoemd, of variaties met een ‘k’ i.p.v. een ‘c’ — niet te verwarren met de Oude Komedieweg)
Constructiestraat → Jl. Kalisosok (nu waarschijnlijk genoemd naar een rivier, ‘kali‘ is Javaans voor rivier — de Jalan Kalisosok bestaat ook uit de voormalige Kalisosok I)

D

Daendelsstraat → Jl. Imam Bonjol (was genoemd naar gouverneur-generaal Herman Willem Daendels; nu naar een 19e-eeuwse verzetsleider uit West-Sumatra)
Dammestraat → Jl. Jolotundo (was misschien genoemd naar ingenieur en politicus Marinus Damme; nu naar de tempel Jolotundo bij Mojokerto in Oost-Java)
Dapoean Baroe → Jl. Dapuan Baru (straat in het wijkje Dapuan, met de toevoeging ‘baru‘/nieuw)
Dapoean Baroe Gang 1 t/m 4 → Jl. Dapuan Baru Gg. IV t/m I (genummerde straatjes in het wijkje Dapoean met de toevoeging ‘baru‘/nieuw; de nummering was van noord naar zuid, nu precies andersom)
Dapoean Baroe Tengah → Jl. Dapuan Baru Tengah (straat in het wijkje Dapuan met de toevoegingen ‘baru‘/nieuw en ‘tengah‘/midden)
Dapoean Bendoengan Gang 1 t/m 5 → Jl. Dapuan Bendungan Gg. V t/m I (genummerde straatjes in het wijkje Dapoean met de toevoeging ‘bendoengan‘/dam; de nummering was van noord naar zuid, nu precies andersom)
Dapoean Gang 1 t/m 3 → Dapuan Gg. V en I (steegjes in het wijkje Dapuan; de nummering is veranderd)
/ Dapoeanstraat of Dapoean Kidoel → Jl. Dapuan Kidul (straat in het wijkje Dapuan; vroeger soms en nu altijd met de toevoeging ‘kidul‘, Javaans voor zuid)
Darmoboulevard → Jl. Raya Darmo (genoemd naar een dorpje dat hier in de buurt lag; in de huidige naam betekent ‘jalan raya‘ hoofdweg — het noordelijke deel van deze straat heette eerst Koepangboulevard, maar in 1931 werd besloten deze twee straten samen te voegen, zie Soer.Hbl.)

Darmoboulevard Jalan Raya Darmo Surabaya

Links de Zusterschool aan de Darmoboulevard in de jaren 20 of 30 (bron: Tropenmuseum). Rechts hetzelfde gebouw, nu middelbare school SMA Santa Maria, aan de Jalan Raya Darmo (bron: Google Streetview). De elektrische tram heeft in Surabaya gereden tussen 1923 en 1968.

Darmo Kali → Jl. Darmokali (genoemd naar een dorpje dat hier in de buurt lag, met de toevoeging ‘kali‘, Javaans voor rivier)
Darmoplein → Taman Mayangkara (plein halverwege de Darmoboulevard — het plein lag aan beide zijden van de boulevard, de park/’taman‘ ligt nu alleen aan de westkant; het oostelijke deel is bebouwd met de Al Falah-moskee)
Delimaweg → Jl. Delima (genoemd naar de granaatappel — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Den Helderweg → Jl. Johor (was genoemd naar de Nederlandse stad Den Helder; nu naar de Maleisische deelstaat Johor)
Derxdwarsstraat Gang I t/m IV → Jl. Pacar Keling I t/m IV (waren genummerde zijstraten van de Derxstraat; nu van de Jalan Pacar Keling)
Derxstraat → Jl. Pacar Keling (was misschien genoemd naar Willem Jan Derx, viceadmiraal bij de Nederlandse marine in de 19e eeuw; de naam Pacar Keling werd al lang voor deze wijk gebruikt, ‘keling‘ duidt hierbij misschien op mensen uit India)
Van Deventerlaan → Jl. Genteng Besar (was genoemd naar Conrad Theodor van Deventer, woordvoerder van de ethische politiek en schrijver van het boek ‘Een Eereschuld’; nu een straat van de wijk Genteng met de toevoeging ‘besar‘/groot)
Van Diemenstraat → Jl. Ronggolawe (was genoemd naar Anthony van Diemen, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar Ronggolawe, ook bekend als Rangga Lawe, een belangrijk figuur in de oprichting van het Majapahit-koninkrijk)
Dijkermanstraat → Jl. Yos Sudarso (was genoemd naar Ir. G.J. Dijkerman, burgemeester van Soerabaja tussen 1920 en 1929; nu genoemd naar een marinecommandant)
Dinojo → Jl. Raya Dinoyo (genoemd naar een dorpje dat hier in de buurt lag, op oude kaarten ook Denojo; in de huidige naam betekent ‘jalan raya‘ hoofdweg)
Dinojo Gang I t/m VI → Jl. Dinoyo II t/m VIII (genummerde zijstraatjes van Dinojo; de nummering is enigszins veranderd een de loop van de straatjes ook)
Dinojo Tangsi → Jl. Dinoyo Tengah (straat in de buurt van Dinojo, ‘tangsi‘ betekent barak of kazerne; ‘tengah‘ betekent midden)
Djagalan of Djagalanstraat → Jl. Jagalan (Javaans voor slagerij of vleesmarkt)
Djagalan Gang I t/m VII → Jl. Jagalan Gg. I t/m IX (genummerde straatjes ten zuiden van de Djagalan; de nummering is gewijzigd, en twee van de straatjes zijn gesplitst waardoor er nu negen zijn in plaats van zeven)
Djagaragastraat → Jl. Jaga Raga (de straatnaam betekent iets als ‘behoud van veiligheid — de huidige Jalan Jaga Raga bestaat ook uit de voormalige Oude Weeshuisstraat)
Djagir Wonokromo → Jl. Jagir Wonokromo (Jagir en Wonokromo zijn de namen van twee gebieden of voormalige gehuchten, vroeger werd Wonokromo ook wel gespeld als Wånå Kråmå — de straat loopt over de zuidelijke oever van het Wonokromokanaal, nu bekend als Kali Jagir)
Djagir Wonokromo Wetan → Jl. Jagir Wonokromo Wetan (zie Djagir Wonokromo, met de toevoeging ‘wetan‘, Javaans voor oost)
Djamboeweg → Jl. Jambu (genoemd naar de djamboe-vrucht, ook wel Java-appel — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Djeroekweg → Jl. Jeruk (genoemd naar de vruchtensoort sinaasappel — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Djimertoweg → Jl. Jimerto
Djoewetweg → Jl. Juwet (genoemd naar de vruchtensoort jambolan, in het Indonesisch jamblang of soms juwet — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Djoewonostraat → Jl. Juwono (waarschijnlijk genoemd naar de rivier Juwana in Midden-Java, in het Javaans ook genaamd Juwono, vroeger in het Nederlands ook Joana)
Djohardwarslaan I t/m III → Jl. Johar I t/m III (drie genummerde zijstraatjes van de Djoharlaan)
Djoharlaan → Jl. Johar (genoemd naar een type vlinderbloem — op sommige oude kaarten heette de straat Djoewarlaan, waarbij ‘djoewar’/’juwar‘ duidt op de Javaanse naam van dezelfde vlinderbloem)
Djokodolok → Jl. Taman Apsari (de oude straatnaam is gebaseerd op een standbeeld in de straat met de naam ‘joko dolog‘, wat in het Javaans ‘bewaker van het hout/woud’ betekent; de huidige naam betekent apsarapark, waarbij apsara een ‘hemelse nimf’ is uit de hindoeïstische mythologie — de Jalan Taman Apsari bestaat ook uit het voormalige Kroesenpark)
Gang Djotangan → Jl. Niaga Samping (‘niaga‘ betekent handel en ‘samping‘ betekent zijkant)
Doekoestraat → Jl. Dukuh (waarschijnlijk genoemd naar de planten- en vruchtensoort ‘duku‘ oftewel langsat; het woordt ‘dukuh‘ met ‘h’ betekent echter buurt — de straat stond ook bekend als Ooster Venusstraat — gelegen op de westelijke oever van het riviertje Kali Pegirian was het ook onderdeel van de Pegiriandijk West)
Weg Doepak → Jl. Raya Dupak (genoemd naar het voormalige dorpje Dupak of het riviertje Kali Dupak; de toevoeging ‘Raya‘ betekent groot of groots en duidt aan dat het een hoofdweg is)
Doerenweg → Jl. Duren (genoemd naar de vruchtensoort durian, in het Javaans genaamd ‘duren‘  — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Dokweg geen (was genoemd naar het dok/scheepswerf; nu bestaat de straat niet meer en is het geheel bebouwd met een grote scheepswerf van het bedrijf PT. PAL)
Donkersteeg → Jl. Niaga Dalam (‘niaga‘ betekent handel en ‘dalam‘ betekent binnen)
Donokerto → Jl. Donokerto Gg. XI (was de hoofdstraat van het buurtje Donokerto; nu een van de genummerde straatjes van dat buurtje)
Donokerto Gang I t/m VI → Jl. Donokerto Gg. X t/m V (genummerde zijstraatjes van Donokerto; de nummering is veranderd)
Donoredjo → Jl. Donorejo
Dwars Boomstraat → Jl. Mliwis (zijweg van de voormalige Boomstraat; de huidige naam is Javaans voor Indische fluiteend — de Jalan Mliwis bestaat ook uit de voormalige Oude Hospitaalstraat)
Dwars Heerenweg → Jl. Tambak Bayan Tengah (was zo genoemd als zijstraat van de voormalige Oude Heerenweg; nu een straat in het wijkje Tambak Bayan met de toevoeging ‘tengah‘/midden)
Dwars Nieuw-Hollandstraat → Jl. Pesapan Jetis (zijstraat van de Nieuw-Hollandstraat; nu een straat van het wijkje Pesapen met de toevoeging ‘jetis‘, letterlijk knal of explosie)
Dwars Paradestraat → Jl. Sriti (zijstraat van de Paradestraat; nu genoemd naar de vogelsoort zwaluw)
■ Dwars Polackstraat zie Blakang Polack
Dwars Profetenstraat → Jl. Kalongan Baru (de straat staat dwars op de voormalige Profetenstraat; nu genoemd naar het buurtje Kalongan met de toevoeging ‘baru‘/nieuw)
Dwars Sampoernaplein → geen (zijstraat van het Sampoernaplein; het straatje is nu bebouwd dus bestaat niet meer)

Dwars Waterstaatsteeg → Jl. Jangkar (zijstraat van de Waterstaatsteeg; de huidige naam betekent anker)
Dwars Zeemanstraat → Jl. Nakhoda (zijstraat van de Zeemanstraat; de huidige naam betekent schipper)

E

Elfwoningenweg geen (de locatie van deze straat is nu onderdeel van de containerhaven en heeft geen naam meer)
Embong Gajam → Jl. Embong Gayam (‘embong‘ is Javaans voor straat, gayam is een plantensoort)
Embong Kemiri → Jl. Embong Kemiri (‘embong‘ is Javaans voor straat, kemiri is plantensoort, bekend van de kemirinoot)
Embong Kenongo → Jl. Embong Kenongo (‘embong‘ is Javaans voor straat, kenongo of kenanga is een plantensoort)
Embong Malang → Jl. Embong Malang (‘embong‘ is Javaans voor straat, Malang is een stad in Oost-Java)
Embong Ploso → Jl. Embong Ploso (‘embong‘ is Javaans voor straat, ploso of palasa is een plantensoort)
Embong Sawo → Jl. Embong Sawo (‘embong‘ is Javaans voor straat, sawo is een boomsoort, in het Nederlands ook bekend als sapodilla)
Embong Sonokembang → Jl. Sono Kembang (‘embong‘ is Javaans voor straat, sonokembang is een boomsoort, ook bekend als angsana)
Embong Tandjong → Jl. Embong Tanjung (‘embong‘ is Javaans voor straat, tanjung is een boomsoort, in het Latijn Mimusops elengitanjung betekent ook kaap, maar in deze buurt zijn alle straten naar bomen genoemd)
Embong Trenggoelie → Jl. Embong Trengguli (‘embong‘ is Javaans voor straat, trengguli is een boomsoort, in het Nederlands bekend als Indische goudenregen)
Embong Tjermee → Jl. Embong Cerme (‘embong‘ is Javaans voor straat, cerme of cermai is een boomsoort, in het Nederlands bekend als grosella)
Embong Woengoe → Jl. Embong Wungu (‘embong‘ is Javaans voor straat, wungu of ungu is een plantensoort)
Emdestraat → Jl. Bibis Tama I (was genoemd naar de Duitse horlogemaker Johannes Emde)
Emmalaan → Jl. Dieng (was genoemd naar koningin-regentes Emma; nu naar de vulkanische hoogvlakte Diengplateau in Midden-Java)
Evertsenstraat → Jl. RMH. Soejono (was genoemd naar een van beroemde zeevaarders uit de 17e eeuw van de familie Evertsen; nu naar Raden Mas H. Soejono, een vooraanstaand lid van de Indonesische Studieclub, een onafhankelijkheidsbeweging in de koloniale tijd)

F

Fabriekstraat → Jl. Upa Jiwa (de huidige naam betekent zoiets als levensonderhoud — de Jalan Upa Jiwa bestaat ook uit de voormalige Houtstraat)
Floresstraat → Jl. Flores (genoemd naar het eiland Flores in de provincie Oost-Nusa Tenggara — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden — ook de voormalige Timorstraat heet nu Jalan Flores)
Frederik Hendriklaan → Jl. Muria (was genoemd naar Frederik Hendrik van Oranje; nu naar de vulkaan Muria in Midden-Java)
■ Frederik Hendrikstraat → later Kampementstraat genoemd
Frederiklaan → Jl. Tampomas (was waarschijnlijk genoemd naar de 19e-eeuwse prins Frederik der Nederlanden ; nu naar de vulkaan Tampomas in West-Java)

G

Gambirstraat → Jl. Gambir (genoemd naar een plantensoort)
Gadingstraat → Jl. Gading (‘gading‘ betekent ivoor)
Gedong Banger → Jl. K.H. Mas Mansyur I (‘gedong banger‘ was hoe de lokale bevolking de marinewerf noemde; nu een genummerde straat evenwijdig aan de Jalan K.H. Mas Mansyur)
Gemblongan → Jl. Gemblongan (de naam is een oude term voor de aanlegplaats voor het schip van de lokale koning)

Gemblongan Surabaya

De Gemblongan in 1930 (bron: Tropenmuseum) en de Jalan Gemblongan nu (bron: Google Streetview). Het gebouw was het kantoor van de N.V. Algemeene Nederlandsch-Indische Electriciteits-Maatschappij (ANIEM) en is nu nog steeds een kantoor van de elektriciteitsmaatschappij (PLN).

Gemblongan Gang I t/m VI → Jl. Gemblongan VI t/m I (genummerde zijstraatjes van Gemblongan; was genummerd van noord naar zuid, nu andersom)
Gembong → Jl. Gembong (gelegen op de oostelijke oever van het riviertje Kali Pegirian was het ook onderdeel van de Pegiriandijk Oost)
Gang Gembong → Jl. Gembong Sawah (straat midden in de wijk Gembong; nu met de toevoeging ‘sawah‘/rijstveld)
Gembong Gang I t/m V → Jl. Gembong Gg. I t/m V (genummerde straten van de wijk Gembong — Gang I is nu een heel klein steegje en was waarschijnlijk vroeger groter)
/ Gembong Gang VI → Jl. Gembong Gg. VI en Jl. Gembong Sawah Barat (was een genummerde straat van de wijk Gembong; het zuidelijke deel nu nog steeds, het noordelijke deel heeft nu de toevoegingen ‘sawah‘/rijstveld en ‘barat‘/west)
Gembong Park geen (was een straatje en park ten zuiden van Gembong Sajoeran; nu grotendeels volgebouwd)
Gembong Petjinan Gang I en II → Jl. Gembong Sawah Barat IV en V (waren genummerde straatjes van de wijk Gembong met de toevoeging ‘Petjinan’ oftewel Chinatown; nu met de toevoegingen ‘sawah‘/rijstveld en ‘barat‘/west)
Gembong Sajoeran → Jl. Gembong Sayuran (straat in de wijk Gembong met de toevoeging ‘sayuran‘/groente, waarschijnlijk omdat er een groentemarkt was)
Gembong Sawah Gang I t/m III → Jl. Gembong Sawah Gg. I t/m III (genummerde straatjes in de wijk Gembong met de toevoeging ‘sawah‘/rijstveld)
Gembong Sawah Tengah → Jl. Gembong Sawah Tengah (straat in de wijk Gembong met de toevoegingen ‘sawah‘/rijstveld en ‘tengah‘/midden)
Gembong Sawah Tengah Gang I en II → Jl. Gembong Sawah Tengah Gg. I en II (genummerde zijstraatjes aan de oostkant van Gembong Sawah Tengah)
Gembong Sekolahan → Jl. Gembong Sekolahan (straat in de wijk Gembong met de toevoeging ‘sekolahan‘/school — op kaarten van voor 1930 heet deze straat Gang Blokland)
Genteng Achdjab → Genteng Ahjab (Genteng is de naam van de wijk, de toevoeging Ahjab duidt misschien op een soera uit de koran — de herkomst van de wijknaam Genteng is onduidelijk, het heeft misschien te maken met het woord ‘genteng‘/dakpan)
Genteng Bandar → Jl. Simpang Dukuh (Genteng is de naam van de wijk, ‘bandar‘ duidt op een haven of aanlegplaats; de straat is nu samengevoegd met de voormalige Simpang Doekoeh, ‘simpang‘ betekent kruispunt en ‘dukuh‘ is gehucht)
Genteng Bandar Gang I en II → Jl. Genteng Bandar I en II (genummerde zijstraatjes van de voormalige Genteng Bandar)
Genteng Bandar Lor → Jl. Genteng Bandar Lor (zie Genteng Bandar, met de toevoeging ‘lor‘, Javaans voor noord)
Genteng Boetoelan → Genteng Butulan (Genteng is de naam van de wijk, de toevoeging ‘butulan‘ betekent zoiets als ‘doorgang’)
Genteng Dalem → Genteng Dalam (Genteng is de naam van de wijk, de toevoeging ‘dalam‘ betekent binnen)
Genteng Dasir geen (Genteng is de naam van de wijk, de toevoeging ‘dasir‘ duidt misschien op het fluitende geluid van een fluitketel of de wind; dit korte steegje tussen Genteng Schout en Genteng Bandar Lor heeft nu geen naam meer)
Genteng Kali → Genteng Kali (Genteng is de naam van de wijk, ‘kali‘ is Javaans voor rivier, de straat loopt langs de oever van de rivier Kali Mas)
Genteng Koelon geen (was genoemd naar de wijk Genteng met de toevoeging ‘kulon‘, Javaans voor west; de verbindingsstraat tussen Genteng Kali en Genteng Sidomoekti is nu bebouwd en bestaat dus niet meer)
Genteng Legen → Genteng Legen (Genteng is de naam van de wijk, de toevoeging ‘legen‘ komt misschien van de naam voor een traditionele Javaanse drank, een soort palmnectar)
Genteng Sajangan → Genteng Sayangan (Genteng is de naam van de wijk, de toevoeging ‘sayangan‘ heeft misschien te maken met het woord voor liefde)
Genteng Sambongan → Genteng Sambongan (Genteng is de naam van de wijk, de toevoeging ‘sambongan‘ of ‘sambungan‘ betekent verbinding)
Genteng Schout → Genteng Muhamadiyah (Genteng is de naam van de wijk, vroeger met de toevoeging ‘schout’ naar de bestuursfunctie; Muhammadiyah is een grote islamitische organisatie, die in deze straat een middelbare school heeft)
Genteng Sidodadi → Genteng Sidodadi (Genteng is de naam van de wijk, de toevoeging ‘sidodadi‘ is Javaans voor “(plek waar je) graag bent”)
Genteng Sidomoekti → Jl. Genteng Sidomukti (Genteng is de naam van de wijk, de toevoeging ‘sidomukti‘ betekent in het Javaans iets als “gelukkige toekomst”)
Genteng Tjandiredjo → Genteng Candirejo (Genteng is de naam van de wijk, de toevoeging ‘candi rejo‘ is in het Javaans letterlijk ‘drukke tempel’)
Genuaweg → Jl. Nilam Timur (was genoemd naar de Italiaanse havenstad; ‘nilam‘ betekent ‘blauwe saffier’, de toevoeging ‘timur‘ betekent ‘oost’)
Gerrit-Jan Terwoortstraat → Jl. Krembangan Besar (nu genoemd naar de wijk Krembangan met de toevoeging ‘besar‘/groot — op sommige oude kaarten heette deze straat de Grisseesche Pleinstraat)
Van Geunsstraat → Jl. Pengenal (was misschien genoemd naar de heer M. van Geuns, een hoofdredacteur van het Soerabajasch Handelsblad; de huidige naam betekent ‘identifier’)
Gibraltarstraat geen (was genoemd naar de Zuid-Europese stad Gibraltar; nu heeft dit straatje tussen de voormalige Marseilleweg en Genuaweg geen naam meer)
Gang Gipo → Jl. Kalimas Udik I (nu een genummerde straat genoemd naar de rivier Kali Mas, ‘gouden rivier’, met de toevoeging ‘udik‘/stroomopwaarts — de Gang Gipo stond ook bekend als Maleische Dwarsvoorstraat)
Goebengboulevard → Jl. Raya Gubeng (brede weg door de wijk Goebeng; in de huidige naam duidt ‘raya‘ ook op een hoofdweg — een oudere naam van de Goebengboulevard was Koninginneweg)

Goebengboulevard Jalan Raya Gubeng Surabaya

Straatbeeld in de wijk Goebeng rond 1920 (bron: Tropenmuseum). Waarschijnlijk de Goebengboulevard, nu de Jalan Raya Gubeng (bron: Google Streetview).

Goebeng Koeboeran → Jl. Gubeng Masjid (naam van de wijk Gubeng, vroeger met de toevoeging ‘kuburan‘/begraafplaats; nu met de toevoeging ‘masjid’/moskee)
Goebeng Podjok → Jl. Gubeng Pojok (naam van de wijk Gubeng met de toevoeging ‘pojok’/hoek)
Goebeng Stationsstraat → Jl. Stasiun Gubeng (genoemd naar het spoorwegstation Goebeng, nu stasiun Surabaya Gubeng)
Weg Goenoengsari → Jl. Gunungsari (genoemd naar een gehucht aan het zuidwestelijke uiteinde van deze weg, ‘gunung sari‘ duidt waarschijnlijk op bloemenberg)
■ Goudsteeg → later bekend als Panggoeng Gang 4
Gregeslaan → Jl. Greges (genoemd naar het riviertje Kali Greges die aan de zuidkant langs de straat loopt)
Grisseescheplein geen (was genoemd naar de Grisseescheweg en dus indirect naar de stad Grissee, nu gespeld als Gresik; het plein bestaat niet meer en is nu bebouwd met onder andere een grote supermarkt)
Grisseeschepleinstraat alternatieve naam voor de Gerrit-Jan Terwoortstraat
/ Grisseescheweg → Jl. Gresik Gadukan Timur en Jl. Rajawali (de weg in de richting van de stad Grissee, nu gespeld als Gresik; in de huidige straatnaam is de naam van het wijkje Gadukan en oost/’timur‘ toegevoegd — een deel van de voormalige Grisseescheweg aan de oostzijde, samen met de voormalige Madrasweg en Heerenstraat, heet nu Jalan Rajawali, genoemd naar de vogelsoort buizerd)
Grogol → Jl. Grogol (hoofdstraat van het gelijknamige wijkje)
Grogol Gang I t/m III → Jl. Grogol I t/m III (genummerde dwarsstraten van Grogol)
Grogol Kalimeer → Jl. Grogol Kalimir (de Kalimeer of Kalimir was een beekje of slootje die aan het begin van de 20e eeuw is gedempt, na het dempen werden de straten Pengampon Kalimeer, Grogol Kalimeer en Plampitan Kalimeer genoemd — Grogol is het wijkje ten westen van deze straat)
Grogol Kaoeman Gang I t/m III → Jl. Grogol Kauman I t/m III (genummerde dwarsstraten van Grogol, een kaoeman of kauman was van oorsprong een buurt waar veel moslims woonden)
Grote Kalongan → Jl. Kalongan Besar (straat in het buurtje Kalongan; ‘besar‘ betekent groot)
Grote Kebalenstraat → Jl. Kebalen Barat (een van de twee hoofdstraten van het wijkje Kebalen, naast de Kleine Kebalenstraat; in de huidige naam betekent ‘barat‘ west)

H

Halteweg geen (was genoemd naar de tramhalte op de kruising met de Aloon-aloonstraat; de straat bestaat nu niet meer, op deze locatie staat nu het Museum Sepuluh November)
■ Handelstraat → ook bekend onder de naam Kembang Djepoen
Hangkowstraat → Jl. Simolawang Baru I (was genoemd naar de Chinese stad Hangkow, nu gespeld als Hankou en onderdeel van Wuhan; nu een genummerde straat van de wijk Simolawang met de toevoeging ‘baru‘/nieuw)
H.B.S.-straat → Jl. Wijaya Kusuma (was genoemd naar de Hogere Burger School die aan de straat gevestigd was; nu genoemd naar een plantensoort — aan de straat zijn nog steeds meerdere middelbare scholen gevestigd, waarvan de school SMA Negeri 2 Surabaya de directe opvolger van de HBS is)
Heemskerkstraat → Embong Kartiko (was waarschijnlijk genoemd naar zeevaarder Jacob van Heemskerck; ‘embong‘ is Javaans voor straat, ‘kartiko‘ betekent ster)
Heerenstraat → Jl. Rajawali (nu genoemd naar de vogelsoort buizerd — de Jalan Rajawali bestaat ook uit de voormalige Madrasweg en een deel van de Grisseescheweg)

Heerenstraat Jalan Rajawali Surabaya

De Heerenstraat in het centrum van Soerabaja rond 1880 (bron: Tropenmuseum) en de Jalan Rajawali nu (bron: Google Streetview).

■ Heerenweg oudere naam voor Pasar Besar
Henanweg → Jl. Praban Tengah (nu een straat van de buurt Praban met de toevoeging ‘tengah‘/midden)
Van Heutzstraat → Jl. Teuku Umar (was genoemd naar gouverneur-generaal Joannes Benedictus van Heutsz; nu naar een guerillaleider uit de Atjehoorlog)
Hoffmanstraat geen (de straat bestaat niet meer; op deze locatie staat nu de Tugu Pahlawan, het ‘heldenmonument’)
Hollandpier → Jl. Berlian (dit havengedeelte was genoemd naar de Nederlandse regio Holland; de huidige naam betekent ‘diamant’)
Hongkongstraat → Jl. Simolawang Baru Sekolahan III (was genoemd naar de Chinese stad Hongkong; nu een genummerde straat in de wijk Simolawang met de toevoegingen ‘baru‘/nieuw en ‘sekolahan‘/school)
Van Hoogendorplaan → Jl. R.A. Kartini (was genoemd naar Carel Sirardus Willem van Hogendorp; nu genoemd naar voorvechtster van vrouwenrechten Raden Adjeng/Ayu Kartini)
 Van Hoornstraat → Jl. Hamzah Fansyuri (was genoemd naar Johannes Petrus van Hoorn, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar een 16e-eeuwse auteur uit Sumatra)
Houtstraat → Jl. Upa Jiwa (was genoemd naar het materiaal hout; de huidige naam betekent zoiets als levensonderhoud — de Jalan Upa Jiwa bestaat ook uit de voormalige Fabriekstraat)
Huisduinenweg → Jl. Pahang (was genoemd naar het dorp Huisduinen bij Den Helder; nu naar de Maleisische deelstaat Terengganu)

I

Idenburgplantsoen → Jl. Dr. Misbakti (was genoemd naar Alexander Willem Frederik Idenburg, gouverneur-generaal van Nederlands-Indië, en het plantsoen aan de westzijde van de straat — voor 1931 had dit straatje geen naam, zie Ind.Cour.)
Idenburgstraat → Jl. Corkoaminoto (was genoemd naar Alexander Willem Frederik Idenburg, gouverneur-generaal van Nederlands-Indië; nu naar een Indonesische nationalist)
■ IJzersteeg → later bekend als Panggoeng Gang 6
IJzerstraat → Jl. Bung Tomo (was genoemd naar het element ijzer; nu naar militair leider Sutomo, in de volksmond Bung Tomo genoemd)
Van Imhoflaan → Jl. Tumapel (was genoemd naar Gustaaf Willem van Imhoff, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar een oude hoofdstad van het 13e-eeuwse koninkrijk Singhasari — de naam van Van Imhoff is met tweemaal ‘f’, maar de straatnaam werd meestal met één ‘f’ geschreven)
Irisstraat → Jl. Iris (genoemd naar de bloemensoort iris)

J

Javastraat → Jl. Jawa (genoemd naar het eiland Java — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
Julianaboulevard → Jl. Kombes Pol. Moh. Duryat (was genoemd naar koningin Juliana der Nederlanden; nu genoemd naar een hoofdcommissaris van de politie)

K

Kajoon → Jl. Kayon (de straatnaam is gebaseerd op een term uit de Javaanse literatuur, ook gespeld als kayun, wat zoiets betekent als ‘hoop’ of ‘ideaal’)
Djalan Kalianak → Jl. Kalianak (genoemd naar de rivier Kalianak, letterlijk ‘kinderrivier’)
Kalianjar → Jl. Kalianyar (genoemd naar een rivier)
Kalianjar Koelon Gang I t/m VIII → Jl. Kalianyar Kulon Gg. I t/m VIII (genummerde steegjes ten westen van de Kalianjar aan de overkant van de rivier, ‘kulon‘ is Javaans voor west; de nummering is niet meer precies hetzelfde als vroeger)
Kalianjar Redjodadi → Jl. Kalianyar Rejodadi
Kalianjar Wetan Gang I t/m V → Jl. Kalianyar Wetan Gg. V t/m I (genummerde straatjes ten noorden en zuiden van de Kalianjar, ‘wetan‘ is Javaans voor oost; de nummering was van noord naar zuid, nu van zuid naar noord)
Kaliasin → Jl. Basuki Rahmat (de oude naam betekent letterlijk ‘zoute rivier; nu genoemd naar een legergeneraal — de Jalan Basuki Rahmat bestaat ook uit het voormalige Simpangplein)
Kaliboetoeh → Jl. Kalibutuh (genoemd naar een riviertje, in het Javaans ‘kali‘, met de naam Butuh)
Kalimalang → Jl. Kalimalang (de straatnaam wijst op een kanaal of rivier — het kanaal is al tijdens de koloniale tijd gedempt)
Kalimati → Jl. Kalimati Kulon (‘kali mati‘ betekent dode rivier/dood kanaal; nu met de toevoeging ‘kulon‘, Javaans voor west — het kanaal is al tijdens de koloniale tijd gedempt)
Kalimati Gili → Jl. Kalimati Wetan (‘kali mati‘ betekent dode rivier/dood kanaal; vroeger met de toevoeging ‘gili‘, Javaans voor duin, nu met de toevoeging ‘wetan‘, Javaans voor oost — het kanaal is al tijdens de koloniale tijd gedempt)
Kaliondo → Jl. Kapasari (was genoemd naar het riviertje Kali Ondo; vormt nu samen met de vroegere Kapasari één straat)
Gang Kalisari → Jl. Kalisari II (genoemd naar een riviertje; nu met toegevoegde nummering)
Kalisari Gang II → Jl. Kalisari I (genummerde straat genoemd naar een riviertje; de nummering is veranderd)
Kalisosok I → Jl. Kalisosok (waarschijnlijk genoemd naar een rivier, ‘kali‘ is Javaans voor rivier; vroeger een van de drie genummerde straten met deze naam — de Jalan Kalisosok bestaat ook uit de voormalige Constructiestraat)
Kalisosok II → Jl. Kalisosok Lor (zie Kalisosok I; nu met de toevoeging ‘lor‘, Javaans voor noord)
Kalisosok III → Jl. Kalisosok Kidul (zie Kalisosok I; nu met de toevoeging ‘kidul‘, Javaans voor zuid)
Kalongan → Jl. Krembangan Barat (centrale straat is het buurtje Kalongan; nu genoemd naar de wijk Krembangan met de toevoeging ‘barat‘/west — de Jalan Krembangan Barat bestaat ook uit de voormalige Krembangan Westerkade)
Kalongan de Zoete → Jl. Kalongan Lor (straat in het buurtje Kalongan; nu met de toevoeging ‘lor‘, Javaans voor noord)
Kalongan Gang I t/m V → Jl. Kalongan Gg. I t/m V (genummerde straatjes van het wijkje Kalongan, evenwijdig ten oosten van de voormalige Kalongan)
Kalonganpark → Jl. Taman Kalongan (park aan de zuidzijde van het buurtje Kalongan; ‘taman‘ betekent park)
Kambodjastraat of Kembodjastraat → Jl. Kamboja (genoemd naar een bloemensoort, in het Latijn ‘Plumeria‘ — de oorsprong van de naam heeft niets te maken met het land Cambodja)
Kampementstraat → Jl. K.H. Mas Mansyur (was genoemd naar een voormalige officierskampement langs deze straat; nu naar een islamgeleerde — de Jalan K.H. Mas Mansyur bestaat ook uit de voormalige Ketapang — op kaarten van Soerabaja uit het begin van de 20e eeuw heette deze straat de Frederik Hendrikstraat)
Kampong Seng → Jl. Kampung Seng (buurtje/’kampung‘ waar veel daken bekleed waren met zink/’seng‘)
Kampong Seng Gang I t/m III en V → Jl. Kampung Seng I t/m III en V (genummerde steegjes net ten oosten van Kampong Seng)
Kampong Seng Gang IV → Jl. Pasar Kapasan (was een genummerd steegje net ten oosten van Kampong Seng; nu genoemd naar de markt/’pasar‘ van Kapasan)
Kampong Srengganan → Jl. Srengganan Lebar (zijstraat van de voormalige Srengganan — was genoemd als hart van het buurtje/de ‘kampong‘ Srengganan; nu met de toevoeging ‘lebar‘/breed)
Kanginan Gang I t/m III → Jl. Kanginan III t/m I (zijstraatjes van de Kanginanweg; was genummerd van noord naar zuid, nu van zuid naar noord)
Kanginanweg → Jl. Kanginan
Kantonplantsoen → Jl. Simolawang Baru Sekolahan II (was genoemd naar de Chinese stad Kanton, nu gespeld Guangzhou; nu een genummerde straat in de wijk Simolawang met de toevoegingen ‘baru‘/nieuw en ‘sekolahan‘/school — de voormalige Kantonstraat maakt deel uit van dezelfde straat)
Kantonstraat → Jl. Simolawang Baru Sekolahan II (was genoemd naar de Chinese stad Kanton, nu gespeld Guangzhou; nu een genummerde straat in de wijk Simolawang met de toevoegingen ‘baru‘/nieuw en ‘sekolahan‘/school — het voormalige Kantonplantsoen maakt deel uit van dezelfde straat)
Kapasan → Jl. Kapasan (de naam verwijs naar een bloemensoort — de Jalan Kapasan bestaat uit de voormalige Tjantian en Kapasan)
Kapasan Kidoel → Jl. Kapasan Kidul (zijstraat van de Kapasan, ‘kidul‘ is Javaans voor zuid)
Kapasan Kidoel Gang I t/m V → Kapasan Kidul I t/m V (genummerde zijstraatjes van Kapasan Kidoel)
Kapasan Lor → Kapasan Lor (zijstraat van de Kapasan, ‘lor‘ is Javaans voor noord)
Kapasan Lor Gang I en II → Kapasan Lor I en II (genummerde zijstraatjes van Kapasan Lor)
Kapasari → Jl. Kapasari (de naam heeft te maken met ‘kapas‘: katoen — de Jalan Kapasari bestaat ook uit de vroegere Kaliondo)
Kapasari Gang I t/m IV → Jl. Donokerto Gg. IV t/m I (waren genummerde straatjes in de buurt van de Kapasari; nu genummerde zijstraatjes van Donokerto, zie ook Donokerto Gang I t/m VI)
Kapasari Gang V t/m XIII → Jl. Kapasari Gg. IX t/m I (genummerde zijstraatjes van Kapasari; de nummering is veranderd)
Kapas Krampoeng → Jl. Kapas Krampung (‘kapas‘ betekent katoen)
Kapoeasstraat → Jl. Kapuas (genoemd naar de rivier Kapuas op Kalimantan)
Karang Tembok → Jl. Karang Tembok (‘karang‘ betekent koraal en ‘tembok‘ betekent muur — deze straat is onderdeel van wat vroeger ook de Weg naar Semampir genoemd werd)
Katjapiringweg → Jl. Kaca Piring (genoemd naar de bloemensoort Kaapse jasmijn)
De Katstraat → Jl. Candipuro (nu genoemd naar een tempel/’candi‘)
Kawatan → Jl. Bubutan (Kawatan was een oude term voor park of tuin; Bubutan is de naam van de buurt, een naam afgeleid van het woord voor ‘draaibank’ — de Jalan Bubutan bestaat ook uit de voormalige Waroeng Toerie en Boeboetan)
Kawatan Gang I t/m IX → Jl. Kawatan XII t/m I  (genummerde straatjes ten oosten van de voormalige Kawatan; was genummerd van noord naar zuid, nu andersom — sommige straatjes zijn in tweeën geknipt en daarom zijn er nu meer dan vroeger)
Kawistraat → Jl. Kawi (genoemd naar de vulkaan Kawi in Oost-Java)
■ Kazernestraat → beter bekend als Krembangan Oosterkade
Kebalen Kulon Gang 1 t/m → Kebalen Kulon Gang VI t/m I (genummerde straatjes in de westelijke helft van het wijkje Kebalen, ‘kulon‘ is Javaans voor west; de nummering was van noord naar zuid, nu precies andersom)
Kebalen Wetan Gang 1 t/m 10 → Kebalen Wetan Gang X t/m I (genummerde straatjes in de oostelijke helft van het wijkje Kebalen, ‘wetan‘ is Javaans voor oost; de nummering was van noord naar zuid, nu precies andersom)
Kebondalem Gang 1 → Kebon Dalem VII (de straat naam betekent iets als ‘binnentuin’; er zijn nu zeven genummerde straatjes genaamd Kebon Dalem, de nummering is gewijzigd)
Kebon Kalianjar → Jl. Kebun Kalianyar (zijstraatje van Kalianjar met de toevoeging ‘kebun‘: tuin of plantage)
Kedoeng Taroekan → Jl. Kedung Tarukan
Kedonganjar → Jl. Kedung Doro (het woord ‘kedung‘ betekent ‘diep gedeelte van een rivier — de Jalan Kedung Doro bestaat ook uit de voormalige Kedongdoro)
Kedonganjar Dwarsstraat → Jl. Kedung Anyar Wetan (zijstraat van Kedonganjar; in de huidige naam is ‘wetan‘ Javaans voor oost)
Kedongdongstraat → Jl. Kedondong (genoemd naar een vruchtensoort, die in het Nederlands ook ambarella of Tahiti-appel wordt genoemd)
Kedongdoro → Jl. Kedung Doro (het woord ‘kedung‘ betekent ‘diep gedeelte van een rivier — de Jalan Kedung Doro bestaat ook uit de voormalige Kedonganjar)
Kedongsari → Jl. Kedungsari (het woord ‘kedung‘ betekent ‘diep gedeelte van een rivier, ‘sari‘ duidt waarschijnlijk op bloemen)
Kemajoran Gang 1 en 2 → Jl. Kemayoran III en II (de nummering is veranderd)
Kemangistraat → Jl. Kemangi (genoemd naar citroenbasilicum)
Kembang Djepoen → Jl. Kembang Jepun (genoemd naar de plantensoort oleander — de straat stond eerder bekend als Handelstraat)

Kembang Djepoen Surabaya

Links de Kembang Djepoen, de voormalige Handelstraat, in 1927 (bron: Tropenmuseum). Rechts precies dezelfde plaats in de Jalan Kembang Jepun nu (bron: Google Streetview). De meeste gebouwen in de straat zijn gesloopt, vervangen of grondig verbouwd. Ook staat er nu een Chinese poort over de straat.

 Kembang Koening → Jl. Kembang Kuning (genoemd naar een oud dorpje dat hier in de buurt lag, de letterlijke betekenis is ‘gele bloem’)
■ Kembangstraat zie Ampel Kembang
Kemoeningweg → Jl. Kemuning (genoemd naar een plantensoort, ook bekend als oranje jasmijn)
Kempeesstraat → Jl. Prambanan (verschillende personen met de naam Kempees hadden in de 19e eeuw hoge functies in het Nederlandse leger, wellicht was de straat genoemd naar een van hen; nu genoemd naar de Prambanan-tempel bij Jogjakarta)
Kenaristraat → Jl. Kenari (waarschijnlijk genoemd naar een boomsoort, misschien naar de vogelsoort kanarie)
Kendjeran of Weg Kendjeran → Jl. Kenjeran (weg naar het voormalige dorpje Kenjeran aan de kust ten oosten van Surabaya)
Kenikirweg → Jl. Kenikir (genoemd naar een bloemensoort, in het Latijn ‘Cosmos caudatus‘)
Kepatian Gang I t/m IX → Jl. Kepatian IX t/m I  (genummerde straatjes van de buurt Kepatian, ook gespeld als Kepatihan, wat duidt op de woonplaats van een patih een Javaanse lokale heerser; was genummerd van noord naar zuid, nu andersom — zie ook Gang Pasar Kepatian)
Kepoetran → Jl. Keputran (een verklaring voor de naam is dat het duidt op ‘woonplaats van de dochters van de koning/sultan’, ‘putri‘ betekent dochter of prinses)
Kerkhoflaan → Jl. Makam Peneleh (genoemd naar de begraafplaats Peneleh; ‘makam‘ betekent graf)
Kertopaten → Jl. Pegirian (nu genoemd naar het naastgelegen riviertje Kali Pegirian — gelegen op de oostelijke oever van het riviertje Kali Pegirian was het vroeger ook al onderdeel van de Pegiriandijk Oost — de Jalan Pegirian bestaat ook uit de voormalige Srengganan en Tenggoemoeng)
Kertopaten Gang I → Jl. Kertopaten (was een van de drie genummerde zijstraatjes van de voormalige Kertopaten, nu zonder nummering)
Kertopaten Gang II en III → Jl. Kertopaten II en III (genummerde zijstraatjes van de Kertopaten)
■ Ketabang Besar in 1926 hernoemd tot Ketabangboulevard, zie Indische Courant
Ketabangboulevard → Jl. Jaksa Agung Suprapto (brede boulevard midden in de wijk Ketabang; nu genoemd naar procureur-generaal Raden Soeprapto — tot 1926 heette de straat Ketabang Besar, oftewel de wijknaam met de toevoeging ‘besar‘/groot, zie Indische Courant)
Ketabang Kali → Jl. Ketabang Kali (straat in de wijk Ketabang met de toevoeging ‘kali‘/rivier, omdat deze straat op de oever van de rivier Kali Mas loopt)
Ketamponpark → Taman Ketampon (de straat geheten ‘taman‘/park Ketampon bestaat nog, het naastgelegen parkje zelf niet, dit is bebouwd met een winkelcentrum)
Ketapang → Jl. K.H. Mas Mansyur (was genoemd naar een boomsoort; nu naar een islamgeleerde — de Jalan K.H. Mas Mansyur bestaat ook uit de voormalige Kampementstraat)
Ketapang Ardigoeno → Jl. Ketapang Ardiguno (straat net ten noorden van de Ketapang met de toevoeging ‘ardiguno‘/?)
Ketapang Besar → Jl. Ketapang Besar (straat net ten noorden van de voormalige Ketapang met de toevoeging ‘besar‘/groot)

Ketapang Gang 1 en t/m 5 geen (genummerde straatjes ten zuiden van Ketapang, genoemd naar een boomsoort; de straatjes zijn deels volgebouwd, en voor zover ze nog bestaan hebben ze geen naam meer)
Ketapang Gang 2 → Jl. Ketapang Gg. III (genummerd straatje ten zuiden van Ketapang, genoemd naar een boomsoort; de nummering is veranderd)
Ketapang Ketjil → Jl. Ketapang Kecil (straat net ten noorden van de voormalige Ketapang met de toevoeging ‘kecil‘/klein)
Ketapang Proten → Jl. Ketapang Proten (straat net ten noorden van de Ketapang met de toevoeging ‘proten‘/?)
Ketintangweg → Jl. Ketintang (genoemd naar een gehucht aan de westzijde van deze weg)
Ketjapiweg → Jl. Kecapi (genoemd naar de vruchtensoort ketjapi, ook santol genaamd — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Ketoepastraat → Jl. Ketupa (genoemd naar de vogelsoort visuil)
Kijkduinweg → Jl. Kelantan (was genoemd naar het fort Kijkduin bij Den Helder; nu naar de Maleisische deelstaat Kelantan)
Kimlostraat → Jl. Kopi (kimlo is een soort soep; de huidige naam betekent koffie — de Jalan Kopi bestaat ook uit de voormalige Tjaipostraat)
Kindersteeg → Jl. Nelayan (de huidige naam betekent visser — de Jalan Nelayan bestaat ook uit de voormalige Schrijnwerkerstraat)
Kippesteeg → Jl. Jinten (de huidige naam betekent komijn)
Klapaweg → Jl. Kelapa (genoemd naar de kokosnoot of ‘klapper’ — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Kleine Kalongan → Jl. Kalongan Kecil (straat in het buurtje Kalongan; ‘kecil‘ betekent klein)
Kleine Kebalenstraat → Jl. Kebalen Timur (een van de twee hoofdstraten van het wijkje Kebalen, naast de Grote Kebalenstraat; in de huidige naam betekent ‘timur‘ oost)
Klein Passarsteeg → Jl. Kalimas Madya III (straat evenwijdig aan de Passarsteeg; nu een genummerde straat genoemd naar de rivier Kali Mas, ‘gouden rivier’, met de toevoeging ‘madya‘/midden)
De Klerkstraat → Jl. Tumapel (was genoemd naar Reinier de Klerk, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar een 11e-eeuws Javaans koninkrijk)
Klimboengan Gang I t/m IV → Jl. Klimbungan I t/m IV
Koblen → Jl. Koblen
Koblen Kidoel → Jl. Koblen Kidul (‘kidul‘ is Javaans voor zuid)
Koblen Sajoeran → Jl. Raden Saleh (in de oude naam betekent sajoeren/’sayuran‘ groente, wellicht omdat er een groentemarkt in de straat was; nu genoemd naar een 19e-eeuwse schilder)
Koentistraat → Jl. Kunti (genoemd naar een figuur uit de hindoeïstische mythologie)
Koenti Gang I → Jl. Kunti Gg. I (genummerd zijstraatje van de Koentistraat)
 Koepangboulevard→ in 1931 samengevoegd met de Darmoboulevard (zie Soer.Hbl.)
Koeteistraat → Jl. Kutai (genoemd naar een regio in Oost-Kalimantan)
Koksteeg → Jl. Kunir (de huidige naam betekent kurkuma/geelwortel)
■ Komedieplein → zie Comedieplein
Koninginnelaan → Jl. Anjasmoro (was een straat in de ‘Oranjebuurt’ waar straatnamen te maken hadden met het koningshuis; nu genoemd naar de berg Anjasmoro in Oost-Java)
■ Koninginneweg hernoemd tot Goebengboulevard
■ Kopersteeg → later bekend als Panggoeng Gang 7
Koperstraat → Jl. Ratna (was genoemd naar het element koper; de huidige naam betekent edelsteen)
Korte Gatotan → Jl. Gatotan (de Korte, Lange en Nieuwe Gatotan vormen nu samen één straat)
Kraaiensteeg → Jl. Pasar Krembangan (nu genoemd naar de ‘pasar‘/markt van de wijk Krembangan)
Kramat Gantoeng → Jl. Kramat Gantung (‘kramat‘ betekent heilig en ‘gantung‘ betekent opknoping, er zijn meerder verhalen over het ontstaan van de naam, maar ze hebben allemaal te maken met een galg — een oudere naam van deze straat was Oude Heerenweg)
Kranggan → Jl. Kranggan (de naam is waarschijnlijk afgeleid van Kyai Rangga, oftewel een islamgeleerde genaamd Rangga)
1e Kranggan Dwarslaan → Jl. Bunten (zijstraat van Kranggan; nu genoemd naar een berg in Oost-Java — niet te verwarren met Kranggan Gang I)
2e Kranggan Dwarslaan → Jl. Ijen (zijstraat van Kranggan; nu genoemd naar een vulkaan in Oost-Java — niet te verwarren met Kranggan Gang II)
3e Kranggan Dwarslaan → Jl. Merbabu (zijstraat van Kranggan; nu genoemd naar een vulkaan in Midden-Java)
Kranggan Gang I en II → Jl. Kranggan I en II (genummerde zijstraatjes van Kranggan — niet te verwarren met de 1e en 2e Kranggan Dwarslaan)
Krembangan Bandar → Jl. Krembangan Bandar (straatje in de wijk Krembangan; ‘bandar‘ heeft verschillende betekenissen waaronder haven maar ook ‘bookmaker’ of financiële tussenpersoon)
Krembangan Boejoet Gang Boentoe → Jl. Krembangan Buyut Buntu (straat in de wijk Krembangan; ‘buntu‘ betekent overgrootmoeder, ‘buntu‘ betekent ‘impasse’ en duidt op een doodlopende straat)
Krembangan Kidoel Gang I, II en III → Jl. Krembangan Kidul Gg. VIV en III (genummerde straatjes in de wijk Krembangan met de toevoeging ‘kidul‘, Javaans voor zuid — de nummering is veranderd)
Krembangan Kidoel Gang IV → Jl. Krembangan Kidul Gg. Lebar (straatje in de wijk Krembangan met de toevoeging ‘kidul‘, Javaans voor zuid — was genummerd, nu met ‘lebar‘/breed)
Krembangan Oosterkade → Jl. Krembangan Timur (weg over de oostelijke oever van een kanaal in de wijk Krembangan; nu simpelweg ‘timur‘/oost zonder ‘kade’, want het kanaal is gedempt — de straat stond vroeger ook bekend als Kazernestraat, genoemd naar de artillerie-kazerne)
Krembangan Soembalan → Krembangan Sumbalan Gg. I (nu met een nummering toegevoegd)
Krembanganstraat → Jl. Krembangan (straat centraal gelegen in de wijk Krembangan)
Krembangan Wates → Jl. Krembangan Wates (straat in de wijk Krembangan, met de toevoeging ‘wates‘, Javaans voor grens)
Krembangan Westerkade → Jl. Krembangan Barat (weg over de westelijke oever van een kanaal in de wijk Krembangan; nu simpelweg ‘barat‘/west zonder ‘kade’, want het kanaal is gedempt — de Jalan Krembangan Barat bestaat ook uit de voormalige Kalongan)

Krembangan Westerkade Barat Surabaya

De militaire kantine aan de Krembangan Westerkade rond 1870 (bron: Tropenmuseum), en hetzelfde gebouw aan de Jalan Krembangan Barat nu (bron: Google Streetview). Het gebouw wordt nu gebruikt door enkele winkeltjes en eetstalletjes.

Kroesenpark → Jl. Taman Apsari (was genoemd naar J.C. Th. Kroesen, resident van Soerabaja; de huidige naam betekent apsarapark, waarbij apsara een ‘hemelse nimf’ is uit de hindoeïstische mythologie — de Jalan Taman Apsari bestaat ook uit de voormalige Djokodolok)
Kromme Elleboogstraat → Jl. Elang (was genoemd naar de vorm van de straat, waar een knik in zit; nu naar de vogelsoort arend)
Kromme Waterstaatsteeg → Jl. Layar (zijstraat van de Waterstaatsteeg met een knik erin; de huidige naam betekent zeil)
Kuijlplein of Kuijlpark geen (het plein/park bestaat niet meer; het is nu onderdeel van de containerhaven)
Kwenieweg → Jl. Kweni (genoemd naar de vruchtensoort kwini, in het Indonesisch ‘kuweni‘ en in het Javaans ‘kweni‘ genoemd — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)

L

Lamonganweg → Jl. Lamongan (genoemd naar het stadje Lamongan ten westen van Surabaya)
Lange Gatotan → Jl. Gatotan (de Korte, Lange en Nieuwe Gatotan vormen nu samen één straat)
Langsepweg → Jl. Langsep (genoemd naar de vruchtensoort langsat, ook doekoe genaamd, in het Javaans ‘langsep‘ — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Lawang Seketeng I t/m V → Jl. Lawang Seketeng I t/m V (vijf genummerde straatjes, ‘lawang seketeng‘ betekent zoiets als toegangspoort van de stad)
Legoendistraat → Jl. Legundi (genoemd naar een bloemensoort, in het Nederlands bekend als monnikspeper of Arabische sering)
Van der Lijnstraat → Jl. Mangkunegoro (was genoemd naar Cornelis van der Lijn, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar Mangkunegara, de titel die de heerser van het vorstenland Mangkoenegaran kreeg)
Weg Lindeteves → geen (was genoemd naar een bedrijf dat in 1875 was opgericht als Van der Linde en Teves; de straat bestaat niet meer, er staat nu enkele gebouwen waaronder die van de provinciale vergunningendienst Pelayanan Perizinan Terpadu)
Lindostraat → Jl. Candisari (was misschien genoemd naar schrijver Mark Prager Lindo; nu naar een boeddhistische tempel bij Jogjakarta)
Linggastraat → Jl. Lingga (genoemd naar het eiland Lingga in de Riau-eilanden — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
Lissabonweg geen (was genoemd naar de Portugese hoofdstad; nu heeft dit straatje tussen de voormalige Marseilleweg en Genuaweg geen naam meer)
Loentasstraat → Jl. Luntas (‘luntas’ is de Javaanse naam voor een bloemensoort, in het Indonesisch ‘beluntas‘ geheten en in het Latijn ‘Pluchea indica‘ — ook de voormalige Meniranstraat is nu onderdeel van de Jalan Luntas)
 Loesistraat → Jl. Lusi (genoemd naar de rivier Lusi in Midden-Java)
Lombokstraat → Jl. Lombok (genoemd naar het eiland Lombok in de provincie West-Nusa Tenggara — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
 Loudonstraat → Jl. Blambangan (was genoemd naar gouverneur-generaal James Loudon; nu naar het Javaanse koninkrijk Blambangan dat bestond tussen de 13e en 18e eeuw)

M

Maarschalkstraat → Jl. Indrakila (was genoemd naar de militaire rang maarschalk; nu naar hindoeïstische tempel bij Batu in Oost-Java)
Madrasweg → Jl. Rajawali (was genoemd naar de stad Madras/Chennai in India; nu naar de vogelsoort buizerd — de Jalan Rajawali bestaat ook uit de voormalige  Heerenstraat en een deel van de Grisseescheweg)
Majangstraat → Jl. Mayang (‘mayang‘ duidt op een bloemknop van een palmboom)
■ Maleische Breestraat zie Songojoedan
■ Maleische Dwarsvoorstraat zie Gang Gipo
Maleische Steeg Gang 1 → Jl. Kalimas Udik III (was een genummerd straatje van de Maleise wijk; nu een genummerd straatje genoemd naar de rivier Kali Mas, ‘gouden rivier’, met de toevoeging ‘udik‘/stroomopwaarts — op sommige oude kaarten heet deze straat Maleische Straat)
■ Maleische Steeg Gang 4 geen (was een genummerd straatje van de Maleise wijk; de steeg is nu volgebouwd en bestaat dus niet meer)
Manggarweg → Jl. Manggar (de naam duidt op kokosnootschors)
Manggaweg → Jl. Mangga (genoemd naar de vruchtensoort mango — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Manggisweg → Jl. Manggis (genoemd naar de vruchtensoort mangosteen — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Manillastraat geen (was genoemd naar de stad Manila in de Filipijnen; nu bestaat de straat niet meer en is het gebied onderdeel van de containerhaven)
Marmojostraat → Jl. Marmoyo (genoemd naar de rivier Marmoyo in Oost-Java)
Marseilleweg → Jl. Nilam Barat (was genoemd naar de Zuid-Franse havenstad; ‘nilam‘ betekent ‘blauwe saffier’, de toevoeging ‘barat‘ betekent ‘west’)
 Martapoerastraat geen (was genoemd naar de rivier Martapura in Zuid-Kalimantan; de straat ligt nu op het eigen terrein van het Korps Mariniers en heeft geen naam meer)
Maspati Gang I t/m III → Jl. Maspati V, IV en I (genummerde straatjes van de buurt Maspati, afgeleid van ‘Mas Patih‘, waarbij ‘mas‘ oudere broer betekent en een ‘patih‘ een Javaanse heerser is; de nummering van de straatjes is gewijzigd)
Maspati Gang Boentoe → Jl. Maspati VI (straatje in de buurt Maspati met de toevoeging ‘buntu‘, duidend op een doodlopende straat; nu is het een genummerd straatje, zie ook Maspati Gang I t/m III)
Mauritslaan → Jl. Sindoro (was waarschijnlijk genoemd naar de 19e-eeuwse prins Maurits van Oranje-Nassau ; nu naar de vulkaan Halimun in West-Java)
Mawarstraat → Jl. Mawar (genoemd naar de bloemensoort roos)
Melatiweg → Jl. Melati (genoemd naar de bloemensoort jasmijn)
Meniranstraat → Jl. Luntas (‘meniran‘ is de Javaanse en Indonesische naam van een plant die in het Latijn ‘Phyllanthus urinaria‘ heet; nu onderdeel van de Jalan Luntas, zie Loentasstraat)
/ Merapistraat → Jl. Merapi en Jl. Kedungdoro X (was genoemd naar de vulkaan Merapi bij Jogjakarta; het westelijke deel van de straat is daar nog steeds naar genoemd, het oostelijke deel is een genummerde zijstraat van de Jl. Kedungdoro, zie Kedongdoro)
Mergojoso → Jl. Margoyoso (in oud-Javaans betekent ‘margo‘/’mergo‘ omdat en ‘yoso‘ hebben, de naam duidt daarom op ‘een dorp dat alles heeft’)
Merkusplantsoen → Jl. Taman Bintoro (was genoemd naar gouverneur-generaal Pieter Merkus; in de huidige naam betekent ‘taman‘ park, ‘bintoro‘ is wellicht de Javaanse uitspraak van ‘bintara‘, wat onderofficier betekent)
Merkusstraat → Jl. Bintoro (was genoemd naar gouverneur-generaal Pieter Merkus; in de huidige is ‘bintoro‘ wellicht de Javaanse uitspraak van ‘bintara‘, wat onderofficier betekent)
Modderlustkade geen (was genoemd naar de Marine-Sociëteit Modderlust aan het noordelijke uiteinde van de straat; nu is deze locatie onderdeel van de containerhaven en heeft het geen straatnaam meer — op de plek van de sociëteit staat nog een monument genaamd Monumen Modderlust)
Moendoeweg → Jl. Mundu (genoemd naar een vruchtensoort, in het Latijn genaamd Garcinia dulcis — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Moesistraat → Jl. Musi (genoemd naar de rivier Musi in Zuid-Sumatra)
■ Moeteran → in 1933 omgedoopt tot Moeteran Gang VI (zie Soer.Hbl.)
■ Moeteran Anjar de toevoeging ‘anyar‘ is Javaans voor nieuw; in 1933 omgedoopt tot Moeteran Gang V (zie Soer.Hbl.)
Moeteran Gang 1 → Jl. Kalimas Barat IV (was een van de negen genummerde straatjes met de naam Moeteran; nu een genummerde zijstraat van de Jalan Kalimas Barat, zie Westerkade Kalimas)
Moeteran Gang 2, 7 en 8 geen (genummerde straatjes van het wijkje Moeteran; deze straatjes hebben nu geen straatnaam meer en zijn gedeeltelijk bebouwd)
Moeteran Gang 3, 4, 5, 6 en 9 → Muteran Gg. VI, V, IV, III en II (genummerde straatjes van het wijkje Moeteran; de nummering is veranderd)
Moorenstraat of -steeg → Jl. Kalimas Madya I (nu een genummerde straat genoemd naar de rivier Kali Mas, ‘gouden rivier’, met de toevoeging ‘madya‘/midden)
Mulolaan → Jl. Teratai (was genoemd naar de mulo-school aan de straat; nu naar de lotusbloem — op de locatie van de voormalige mulo zit nu ook nog een school: een katholieke middelbare school)

N

Nanasweg → Jl. Nanas (genoemd naar de vruchtensoort ananas — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Nangkaweg Noord → Jl. Nangka Lor (genoemd naar de vruchtensoort nangka, ook wel jackfruit; ‘lor‘ is Javaans voor noord — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Nangkaweg Zuid → Jl. Nangka Kidul (genoemd naar de vruchtensoort nangka, ook wel jackfruit; ‘kidul‘ is Javaans voor zuid — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Nankingstraat Noord → Jl. Simolawang Baru Utara (was genoemd naar de Chinese stad Nanking, nu gespeld Nanjing; nu een straat in de wijk Simolawang met de toevoegingen ‘baru‘/nieuw en ‘utara‘/noord)
Nankingstraat Zuid → Jl. Simolawang Baru Selatan (was genoemd naar de Chinese stad Nanking, nu gespeld Nanjing; nu een straat in de wijk Simolawang met de toevoegingen ‘baru‘/nieuw en ‘selatan‘/zuid)
Nassaulaan Noord → Jl. Penanggungan (was genoemd naar de adelfamilie van het Huis Nassau, de weg lag op de noordelijke oever van een riviertje, het was waarschijnlijk de bedoeling de weg op de zuidoever de Nassaulaan Zuid te noemen; nu genoemd naar de vulkaan Penanggungan in Oost-Java)
Van Nesstraat → Jl. Guntur (was genoemd naar zeevaarder Aert Jansse van Nes; de huidige naam betekent ‘donder’, of is genoemd naar de vulkaan Guntur in West-Java)
Ngagel of Weg Ngagel → Jl. Ngagel (de voormalige Bagong en Ngagel heten nu samen Jalan Ngagel; ‘ngagel‘ is een verbastering van agel, een Javaanse term voor een gereedschap gebruikt bij katoenproductie — het woord is verwant aan ‘aglik‘, zie Ngaglik)
Ngagelredjo → Jl. Ngagel Rejo (zie Ngagel, ‘rejo‘ is Javaans voor druk)
Ngaglik → Jl. Ngaglik (de naam is een verbastering van aglik, een Javaanse term voor een gereedschap gebruikt bij katoenproductie — het woord is verwant aan ‘agel‘, zie Ngagel)
Weg Ngemplak → Jl. Ngemplak (afgeleid van het oude Javaanse woord ‘ngempal‘ wat samenkomen betekent)
Ngemplak Gang I → Jl. Ngemplak I (genummerd straatje genaamd Ngemplak, afgeleid van het oude Javaanse woord ‘ngempal‘ wat samenkomen betekent)
Niasstraat → Jl. Nias (genoemd naar het eiland Nias in de provincie Noord-Sumatra — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
Nieuwe Diepweg → Jl. Trengganu (was genoemd naar de geul Nieuwediep bij Den Helder; nu naar de Maleisische deelstaat Terengganu)
Nieuwe Gatotan → Jl. Gatotan (de Korte, Lange en Nieuwe Gatotan vormen nu samen één straat)
Nieuwe Kalimasweg → Jl. Kalimas Baru (genoemd naar de rivier Kali Mas, ‘gouden rivier’, die door de stad loopt, met de toevoeging nieuw/’baru‘ — de straat loopt evenwijdig aan de Westerkade Kalimas)
Nieuwe Kerkstraat → Jl. Pirngadi (was genoemd naar de protestantse Boeboetankerk, nu geheten Gereja Immanuel, op de hoek van de straat; nu genoemd naar schilder Mas Pirngadi)
Nieuw-Hollandstraat → Jl. Kutilang (was wellicht genoemd naar Nieuw-Holland, een oude naam voor Australië; nu genoemd naar de ‘kutilang‘, de vogelsoort roetkopbuulbuul — ook vaak, zelfs op officiële kaarten, genoemd ‘Belakang Penjara‘, letterlijk ‘achter de gevangenis’, naar de voormalige ’s Lands Gevangenis aan de Werfstraat)
N.I.S.-laan → Jl. Semarang (was genoemd naar de Nederlands-Indische Spoorwegmaatschappij; nu naar de stad Semarang — het hoofdkantoor van de N.I.S. stond in Semarang, dus misschien heeft de keuze voor de nieuwe straatnaam daar iets mee te maken)
Njamploengan → Jl. Nyamplungan (genoemd naar de boomsoort ‘nyamplung‘ — de straat stond ook bekend als Pegiriandijk West, als westelijke oever van het riviertje Kali Pegirian)
Njamploengan I t/m XI → Jl. Nyamplungan I t/m XI (genummerde zijstraatjes van Njamploengan, met de nummering van zuid naar noord — de straatjes bestaan alle elf nog, en er is nu ook een twaalfde steegje)
Njamploengan Asem I t/m V → Jl. Nyamplungan Asem I t/m V (vijf genummerde straatjes iets ten westen van de elf genummerde straatjes genaamd Njamploengan; ‘asem‘ betekent zuur of tamarinde)
Njamploengan Balo’an → Jl. Nyamplungan Balokan (zijstraat van Njamploengan — ‘balokan‘ betekent balk, maar gezien de loop van de straat is het waarschijnlijk dat de naam is afgeleid van ‘belokan‘: bochtig)
Noorder Knippesteeg → Jl. Mrico of Jl. Merica (de huidige naam betekent peper, waarbij ‘mrico‘ Javaans is en ‘merica‘ Indonesisch)
Noorderpark geen (het plein bestaat niet meer; het is nu onderdeel van de containerhaven)

O

Weg Oedjoeng→ Jl. Pati Unus (ook wel Oedjoengweg of Weg naar de Oedjoeng, met de betekenis ‘weg naar het uiteinde’, oftewel naar de punt van het schiereiland van de haven; nu genoemd naar een 16e-eeuwse Javaanse koning — de Jalan Pati Unus bestaat ook uit de voormalige Bandaran)
Oendaän Gang I t/m III→ Jl. Undaan Kulon I t/m III (genummerde zijstraatjes van Oendaän Koelon; vroeger nog zonder de toevoeging Koelon)
Oendaän Koelon→ Jl. Undaan Kulon (‘undaan‘ betekent iets als ‘streven naar beter’, ‘kulon‘ is Javaans voor west: deze straat ligt op de westelijke oever van het riviertje Kali Pegirian)
Oendaän Peneleh Gang I t/m VI→ Jl. Undaan Peneleh I t/m VI (genummerde straatjes gelegen tussen de straat Oendaän Koelon en de wijk Peneleh)
Oendaän Wetan→ Jl. Undaan Wetan (‘undaan‘ betekent iets als ‘streven naar beter’, ‘wetan‘ is Javaans voor oost: deze straat ligt op de oostelijke oever van het riviertje Kali Pegirian)
Oendaän Wetan Gang I t/m IV→ Jl. Undaan Wetan Gg. V t/m II (genummerde zijstraatjes van Oendaän Wetan; was genummerd van noord naar zuid, nu van zuid naar noord)
Oendaän Wetan Gang V→ Jl. NgemplakII (was een genummerd zijstraatje van Oendaän Wetan; nu een van de twee genummerde straatjes genaamd Ngemplak, afgeleid van het oude Javaanse woord ‘ngempal‘ wat samenkomen betekent)
O.J.S.-laan→ Jl. Joyoboyo (was genoemd naar de Oost-Java Stoomtram Maatschappij, waarvan aan deze laan de halte Wonokromo lag; nu genoemd naar een 12e-eeuwse Javaanse koning, ook bekend als Sri Mapanji Jayabaya)
Oliestraatgeen (was genoemd naar de brandstof; deze zijstraat van Ngagel is nu grotendeels privéterrein van bedrijven en heeft geen naam meer)
Ondaatjeweg → Jl. Kesatriyan (de huidige straatnaam betekent dapperheid, maar ‘kesatrian‘ kan ook duiden op een kampement of barak)
Gang Onderling Belang alternatieve naam voor het oostelijke deel van de Oude Komedieweg, genoemd naar het warenhuis van Handelsvereniging ‘Onderling Belang’ op de hoek van deze straat en Pasar Besar

Gang Onderling Belang Jalan Penghela

Warenhuis van Handelsvereniging ‘Onderling Belang’ op de hoek van de Pasar Besar en de Oude Komedieweg, ook bekend als Gang Onderling Belang, in 1930 (bron: Tropenmuseum). Rechts dezelfde straathoek, nu de Jalan Pahlawan en Jl. Penghela (bron: Google Streetview). Het gebouw bestaat niet meer.

Ondomohenweg → Jl. Walikota Mustajab (nu genoemd naar ‘walikota‘/burgemeester Mustajab, een burgemeester van Surabaya in de jaren 50 — er zit nog een eethuisje in de straat met de naam Ondomohen, maar niemand weet daarvan de betekenis: ‘ondomohen‘ heeft geen betekenis in het Nederlands, Indonesisch of Javaans)
Oosterkade Kalimas → Jl. Kalimas Timur (weg langs de oostelijke oever van de rivier Kali Mas, ‘gouden rivier’; ‘timur‘ betekent oost)

Oosterkade Kalimas Timur Surabaya

Langs de Oosterkade Kalimas was het in 1920 een drukte van belang met schepen en handelshuizen (bron: Leiden University Library). Aan de huidige Jalan Kalimas Timur gebeurt niet zoveel meer, want alle havenbedrijvigheid is nu meer naar het noorden bij de zee (bron: Google Streetview).

■ Ooster Venusstraat zie Doekoestraat
 Opakstraat → Jl. Opak (genoemd naar de rivier Opak in Jogjakarta)
■ Oranjelaan (wijk Goebeng) samengevoegd met en hernoemd tot Sumatrastraat
Oranjelaan (wijk Sawaän) → Jl. Papandayan (was een straat in de ‘Oranjebuurt’ waar straatnamen te maken hadden met het koningshuis; nu genoemd naar de vulkaan Papandayan in West-Java)
■ Oude Heerenweg oudere naam voor Kramat Gantoeng
Oude Hospitaalstraat → Jl. Mliwis (de huidige naam is Javaans voor Indische fluiteend — de Jalan Mliwis bestaat ook uit de voormalige Dwars Boomstraat)
Oude Kerkhofweg → Jl. Krembangan Makam (genoemd naar de oude begraafplaats van Soerabaja, genaamd Krembangan, die bestond van 1793 tot 1925; ‘makam‘ betekent begraafplaats)
Oude Komedieweg → Jl. Penghela (was genoemd naar een oude schouwburg op de hoek van deze straat en Boeboetan; de huidige naam betekent ‘trekker’ of ‘trekdier’ — in 1854 werd een nieuwe schouwburg gebouwd aan het Comedieplein — het oostelijke deel van de straat werd vroeger ook Gang Onderling Belang genoemd, naar het warenhuis van Handelsvereniging ‘Onderling Belang’ op de hoek van deze straat en Pasar Besar)
Oude Stationsweg → Jl. Siaga (genoemd naar het spoorwegstation Soerabaja Kotta, met deze weg loodrecht op de Stationsweg; de huidige naam betekent ‘standby’)
Oude Weeshuisstraat → Jl. Jaga Raga (was genoemd naar het eerste R.K. weeshuis dat hier in 1856 werd geopend; de huidige straatnaam betekent iets als ‘behoud van veiligheid — de Jalan Jaga Raga bestaat ook uit de voormalige Djagaragastraat)
Overvaartstraat → Jl. Niaga Tambang (‘niaga‘ betekent handel en ‘tambang‘ betekent mijn of groeve)

P

Pabean Koelon Gang I en II → Pabean Kulon V en VI (kleine straatjes ten westen van de markt Pasar Pabean, ‘pabean‘ betekent douane en ‘kulon‘ is Javaans voor west; de nummering is gewijzigd)
Pabean Sajangan → Jl. Pabean Sayangan (straat net ten noorden van de markt Pasar Pabean, ‘pabean‘ betekent douane en ‘sayangan‘ betekent lief of dierbaar — de Pabean Sajangan werd vroeger ook wel Schapensteeg genoemd)
 Pahudstraat → Jl. Mataram (was genoemd naar gouverneur-generaal Charles Ferdinand Pahud; nu naar het Javaanse sultanaat Mataram dat bestond tussen de 16e en 18e eeuw)
Palembangstraat → Jl. Tanjung Pinang (was genoemd naar de stad Palembang in Zuid-Sumatra; nu naar de stad Tanjung Pinang in de Riau-eilanden)
Palmenlaan → Jl. Panglima Sudirman (was waarschijnlijk genoemd naar palmbomen; nu naar legergeneraal Sudirman, ‘panglima‘ betekent zoiets als ‘troepenleider’)
Palmenlaan Zuid → Jl. Urip Sumoharjo (was een zuidelijke verlenging van de Palmenlaan; nu genoemd naar generaal Oerip Soemohardjo)
Pandanweg → Jl. Pandan (genoemd naar de plantensoort pandan)
Pandean → Jl. Peneleh (de naam Pandean duidt op een plek waar een ijzersmid werkzaam was; de straat is nu onderdeel van de langere Jalan Peneleh, zie Peneleh)
Pandean Gang I t/m IV → Jl. Pandean Gg. IV t/m I (genummerde zijstraten van de voormalige Pandean; de nummering was van noord naar zuid, nu andersom)
Weg Pandjang Djiwo → Jl. Kedung SrokoJl. Karang MenjanganJl. Raya MenurJl. Raya Manyar en Jl. Raya Nginden (was een lange weg van ruim 5 km van de rand van de stad bij de Weg Tambangbojo naar het dorp Pandjang Djiwo; de weg ligt nu geheel binnen de stad en heeft van noord naar zuid vijf verschillende namen — het wijkje aan het einde van de weg heet nog steeds Panjang Jiwo — onderdelen van de weg werden ook al Karangmendjanganstraat-weg, Menoerweg, Manjarweg en Ngindenweg genoemd)
Panggoeng → Jl. Panggung (de straatnaam betekent iets als ‘podium’ — de straat stond eerder ook bekend onder de naam Smokkelsteeg)
Panggoeng Gang 1 t/m → Jl. Panggung Gg. XI t/m IX (genummerde straatjes ten oosten van Panggoeng; de nummering is gewijzigd)
Panggoeng Gang 4 → Jl. Panggung Gg. V (genummerd straatje ten oosten van Panggoeng; de nummering is gewijzigd — de straat stond eerder bekend als Goudsteeg)
Panggoeng Gang 5 → Jl. Panggung Gg. III (genummerd straatje ten oosten van Panggoeng; de nummering is gewijzigd — de straat stond eerder bekend als Zilversteeg)
Panggoeng Gang 6 geen (genummerd straatje ten oosten van Panggoeng; nu grotendeels volgebouwd en zonder naam — de straat stond eerder bekend als IJzersteeg)
Panggoeng Gang 7 geen (genummerd straatje ten oosten van Panggoeng; nu grotendeels volgebouwd en zonder naam — de straat stond eerder bekend als Kopersteeg)
Panggoeng Gang 8 t/m 11 geen (genummerde straatjes ten oosten van Panggoeng; de steegjes zijn grotendeels volgebouwd en hebben geen naam meer)
Paradeplein geen (plein waar het hoofdbureau van de politie was en is gevestigd; het plein heeft geen naam meer maar is simpelweg het voorplein van het politiebureau Polrestabes Surabaya)
Paradestraat → Jl. Sikatan (nu genoemd naar de vogelsoort vliegenvanger)
Pasar Besar → Jl. Pahlawan (de oude naam betekent ‘grote markt’; de huidige naam betekent ‘held’ — de Jalan Pahlawan bestaat ook uit de voormalige Aloon-aloonstraat — een oudere naam van deze straat was Heerenweg)
Pasar Besar Wetan → Jl. Pasar Besar Wetan (‘pasar besar‘ betekent grote markt, ‘wetan‘ is Javaans voor oost; zie ook Pasar Besar)
Gang Pasar Genteng → Jl. Genteng Durasim (was genoemd naar de markt/’pasar‘ van de wijk Genteng; nu genoemd naar de wijk Genteng met de toevoeging Durasim, genoemd naar theatermaker Cak Durasim)
Pasarkembangstraat → Jl. Pasar Kembang (‘pasar kembang‘ betekent bloemenmarkt, op de markt Pasar Kembang worden tegenwoordig geen bloemen meer verkocht maar vooral snacks en koekjes)
Gang Pasar Kepatian → Jl. Kepatian X (was genoemd naar de markt/’pasar‘ van de buurt Kepatian, ook gespeld als Kepatihan, wat duidt op de woonplaats van een patih een Javaanse lokale heerser; nu een genummerd straatje van die buurt — zie ook Kepatian Gang I t/m IX)
Pasar Pabean → Pasar Pabean (genoemd naar een ‘pasar‘/markt met de naam ‘pabean‘/douane; de markt is nu bijna helemaal overdekt, dus het is niet meer herkenbaar als straat)
Pasar Toerie → Jl. Pasar Turi (genoemd naar de grote markt Pasar Turi, ‘pasar‘ betekent markt en ‘turi‘ is een bomensoort die in het Nederlands ook wel ‘schaamboom’ genoemd wordt)
Passarsteeg → Jl. Kalimas Madya II (was genoemd naar een ‘pasar‘/markt; nu een genummerde straat genoemd naar de rivier Kali Mas, ‘gouden rivier’, met de toevoeging ‘madya‘/midden)
Passer Babaänstraat → Jl. Kebalen Wetan (was genoemd naar de markt van Babaän; nu naar het wijkje Kebalen met de toevoeging ‘wetan‘, Javaans voor oost — tot 1933 was deze straat onderdeel van de langere Waterstaatsteeg, zie Soer.Hbl.)
Patjar Kembang → Jl. Pacar Kembang (genoemd naar een bloemensoort)
Patjarstraat → Jl. Pacar (genoemd naar een bloemensoort)
Patrasstraat → Jl. Amir Hamzah (was genoemd naar Abraham Patras, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar Amir Hamzah, een Indonesische dichter uit de eerste helft van de 20e eeuw)
■ Pegiriandijk Oost oostelijke oever van het riviertje Kali Pegirian, waarvan de straten ook Tenggoemoeng, Kertopaten, Srengganan en Gembong genoemd werden
■ Pegiriandijk West → westelijke oever van het riviertje Kali Pegirian; waarvan de straten ook Njamploengan, Doekoestraat en Boengoeran genoemd werden
Peipingstraat → Jl. Simolawang Baru (Peiping is een oude naam voor de Chinese hoofdstad Peking/Beijing; nu een straat in de wijk Simolawang met de toevoeging ‘baru‘/nieuw — tot 1931 heette de straat Pekingstraat, zie Soer.Hbl.)
■ Pekingstraat in 1931 omgedoopt tot Peipingstraat (zie Soer.Hbl.)
Pekoelen → Jl. Sultan Iskandar Muda (pekoelen of ‘pekulen‘ duidt in het Javaans op landbouwgrond dat eigendom is van de lokale gemeenschap als geheel, en dus niet van een individu; nu genoemd naar een 17e-eeuwse sultan van Atjeh)
Pekoelen Balo’an → Jl. Danakarya II (straatje net ten zuiden van Pekoelen, gezien de loop van de straat is het waarschijnlijk dat de naam is afgeleid van ‘belokan‘: bochtig; nu een van de twee straatjes genaamd Danakarya, letterlijk ‘werkfonds’
Pekoelen Gang I → Jl. Danakarya I (was een genummerd zijstraatje van Pekoelen; nu een van de twee straatjes genaamd Danakarya, letterlijk ‘werkfonds’)
Peneleh → Jl. Peneleh (de naam is een verbastering van ‘pinilih‘ wat ooit iets als ‘uitverkorene’ betekende, waarschijnlijk was dit gebied zo genoemd omdat hier een ‘uitverkoren prins’ woonde — de Jalan Peneleh bestaat ook uit de voormalige Pandean)

Peneleh Surabaya

De Peneleh langs de rivier aan het begin van de vorige eeuw, en de Jalan Peneleh nu (bron: Google Streetview).

Peneleh Gang I t/m XII → Jl. Peneleh Gg. XII t/m I (genummerde zijstraten van de Peneleh; de nummering was van noord naar zuid, nu andersom)
Pengampon → Jl. Pengampon (Pengampon is de naam van het buurtje, de naam is waarschijnlijk afgeleid van ‘ampo‘ wat rode klei betekende)
Pengampon Gang I t/m XI → Jl. Pengampon Gg. I t/m XI (genummerde zijstraatjes ten westen van de Pengampon, genummerd van zuid naar noord)
Pengampon Gang XII t/m XIV geen (waren genummerde zijstraatjes ten westen van de Pengampon; nu bestaan de straatjes niet meer omdat het winkelcentrum Pengampon Square er overheen gebouwd is)
/ Pengampon Kalimeer → Jl. Pengampon Kalimir of Jl. Semut Kalimir (de Kalimeer of Kalimir was een beekje of slootje die aan het begin van de 20e eeuw is gedempt, na het dempen werden de straten Pengampon Kalimeer, Grogol Kalimeer en Plampitan Kalimeer genoemd — Pengampon is het wijkje ten oosten van deze straat; Semut het wijkje aan de westkant)
Pesapen Gang I t/m III → Jl. Pesapen Gg. I t/m III (drie genummerde steegjes in het wijkje Pesapen)
Pesapen Gang Boentoe → Gg. Buntu (‘buntu‘ betekent ‘impasse’ en duidt op een doodlopende straat; vroeger met de naam van het wijkje Pesapen erbij)
Pesapen Lor → Jl. Pesapen Lor (straat in het wijkje Pesapen, met de toevoeging ‘lor‘, Javaans voor noord)
Pesapen Pasar → Jl Pesapen Pasar (genoemd naar de markt van het wijkje Pesapen)
Pesapenstraat → Jl. Pesapen (straat in het wijkje Pesapen)
Pesapen Tengah → Jl. Pesapen Tengah (straat in het wijkje Pesapen, met de toevoeging ‘tengah‘/midden)
Peterstraat → Jl. Gedung Nasional Indonesia (nu genoemd naar het Gedung Nasional Indonesia, nationale gebouw van Indonesië, op de hoek van de straat — dit gebouw was opgericht voor de Indonesische Studieclub, een onafhankelijkheidsbeweging in de koloniale tijd — het Museum Dr. Soetomo bevindt zich nu in het gebouw)
Petjindilan → Jl. Pecindilan (de naam is afgeleid van ‘cinde‘, een naam voor een batikmotief met bloemen)
Petjindilan Gang I t/m IV → Jl. Pecindilan Gg. I t/m IV (zijstraten aan de oostzijde van Petjindilan, genummerd van zuid naar noord)
Petodjoweg → Jl. Petojo
Petoekangan → Jl. Petukangan (afgeleid van het woord ‘tukang‘, dat ambachtsman betekent)
Petoekangan Gang I t/m VIII → Jl. Petukangan I t/m ? (steegjes net ten oosten van Petoekangan; de nummering is veranderd, en sommige steegjes bestaan niet meer of hebben geen naam meer)
Petoekangan Koeboeran → Jl. Petukangan Tengah (zijstraat van Petoekangan, vroeger met de toevoeging koeboeran/’kuburan‘ oftewel begraafplaats; nu met de toevoeging ‘tengah‘: midden)
Piet Heinstraat → Jl. Mas Soenjoto (was genoemd naar de zeevaarder Piet Hein — na de onafhankelijkheid heeft de straat eerst Embong Angkoso geheten, Javaans voor hemelstraat)
Plampitan → Jl. Achmad Jais (hoofdstraat van het wijkje Plampitan; nu naar een vooraanstaand lid van de Indonesische Studieclub, een onafhankelijkheidsbeweging in de koloniale tijd)
Plampitan Gang I t/m XI → Jl. Plampitan XII t/m I (genummerde straatjes in het wijkje Plampitan; was genummerd van noordwest naar zuidoost, nu andersom — de loop van de straatjes is ook enigszins veranderd en sommige nummers ontbreken nu)
Plampitan Kalimeer → Jl. Plampitan Kalimir (de Kalimeer of Kalimir was een beekje of slootje die aan het begin van de 20e eeuw is gedempt, na het dempen werden de straten Pengampon Kalimeer, Grogol Kalimeer en Plampitan Kalimeer genoemd — Plampitan is het wijkje ten zuidwesten van deze straat)
Poedakstraat → Jl. Pudak (‘pudak‘ is een oude naam voor de geurende schroefpalm)
Poeloe Wonokromoweg → Jl. Pulo Wonokromo (zijstraat van de Weg Wonokromo, ‘pulo‘ is Javaans voor eiland)
Polackstraat → Jl. Sulung Sekolahan (nu genoemd naar de wijk Sulung met de toevoeging ‘sekolahan‘/school, de betekenis van ‘sulung‘ is letterlijk ‘oudste kind’)
Porrongstraat → Jl. Porong (genoemd naar de rivier Porong in Oost-Java)
Port Saidweg → Jl. Laksda Moh. Nazir (was genoemd naar de havenstad Port Said in Egypte; nu naar de Indonesische schout-bij-nacht Mohammad Nazir — de Jalan Laksda Moh. Nazir bestaat ook uit de voormalige Singaporeweg en Suezweg)
Praban → Jl. Praban (hoofdstraat van het wijkje Praban)
Praban Kidoel Gang I t/m III → Jl. Praban Wetan IV t/m II (genummerde straatjes van het wijkje Praban — vroeger met de toevoeging ‘kidul‘, Javaans voor zuid; nu met de toevoeging ‘wetan‘, Javaans voor oost)
Praban Koelon Gang I t/m III → Jl. Praban Kulon III t/m I (genummerde straatjes van het wijkje Praban met de toevoeging ‘kulon‘, Javaans voor west; was genummerd van noord naar zuid, nu andersom)
Praban Lor Gang I t/m III → Jl. Praban Wetan VII t/m V (genummerde straatjes van het wijkje Praban — vroeger met de toevoeging ‘lor‘, Javaans voor noord; nu met de toevoeging ‘wetan‘, Javaans voor oost)
Prapatkoeroengweg → Jl. Prapat Kurung Utara en Selatan (de straat loopt aan twee zijden van een havenspoorlijn; bij de huidige straat zijn de toevoegingen ‘utara‘/noord en ‘selatan‘/zuid toegevoegd — de havenspoorlijn ligt er grotendeels nog)
 Pregollan → Jl. Pregolan (wellicht afgeleid uit het sanskriet, waar dit woord ‘toegangspoort’ betekent)
Pregollan Boender → Jl. Pregolan Bunder (zijstraat van Pregollan, ‘bunder‘ is Javaans voor ‘rond’, waarschijnlijk zo genoemd omdat deze straat in een bocht loopt)
Princesselaan → Jl. Tidar (was een straat in de ‘Oranjebuurt’ waar straatnamen te maken hadden met het koningshuis; nu genoemd naar de berg Tidar in Midden-Java)
Prins Hendrikkade → Jl. Tentara Genie Pelajar (kade langs het kanaal Banjoe Oerip-leiding, genoemd naar prins Hendrik van Mecklenburg-Schwerin; nu genoemd naar een militaire eenheid die vocht in de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, grotendeels bestaande uit scholieren en studenten, ‘pelajar‘ betekent leerlingen)
 Prinsstraat → Jl. Doho (was genoemd naar gouverneur-generaal Ary Prins; nu naar het koninkrijk Doho of Daha dat in de 15e en 16e eeuw bestond in Zuid-Kalimantan)
Priokplein → Jl. Alun-alun Priok (‘priok‘ betekent ‘römertopf’, de naam van het plein is wellicht afgeleid van de naam van de haven van Jakarta, Tanjung Priok; in de huidige naam is ‘Alun-alun‘ de aanduiding voor een centraal stads- of dorpsplein — het zuidelijke gedeelte van het plein is nu een tankstation)
Profetenstraat → Jl. Sanggar (de huidige naam duidt op een plaats waar kunstenaars bij elkaar komen, bijvoorbeeld om te schilderen of te dansen)
Progostraat → Jl. Progo (genoemd naar de rivier Progo in Midden-Java en Jogjakarta)
Pynacker Hordykstraat → Jl. Dr. Cipto (was genoemd naar gouverneur-generaal Cornelis Pijnacker Hordijk; nu naar onafhankelijkheidsdactivist Cipto Mangunkusumo)

R

Raadhuisplein → Taman Balai Kota Surabaya (genoemd naar het gemeentehuis van Surabaya; de huidige naam betekent ook letterlijk ‘stadhuispark’)
Radersmastraat → Jl. Kidal (‘kidal‘ betekent in het Indonesisch linkshandigheid)
Radersmaplantsoen → Jl. Taman Borobudur (klein parkje aan de zuidzijde van de Radersmastraat; nu genoemd naar de Borobudurtempel, ‘taman‘ betekent park)
Ramboetanweg → Jl. Rambutan (genoemd naar de vruchtensoort ramboetan — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Ravensteeg → Jl. Adas (de huidige naam betekent venkel)
 Reaalstraat → Jl. Yosodipuro (was genoemd naar Laurens Reael, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar twee 18e-/19e-eeuwse kunstenaars uit Midden-Java: Yasadipura I en II)
Van Reesstraat → Jl. Sam Ratulangi (was genoemd naar gouverneur-generaal Otto van Rees; nu naar Sam Ratulangi, de eerste gouverneur van de provincie Noord-Sulawesi na de Indonesische onafhankelijkheid)
Regentessedwarslaan → Gg. Lawu (dwarsstraat van de Regentesselaan; nu genoemd naar de vulkaan Lawu op de grens van Midden- en Oost-Java)
Regentesselaan → Jl. Argopuro (was genoemd naar de titel van regentes, zoals koningin-regentes Emma; nu naar de berg Argopuro of Argapura in Oost-Java)
Regentstraat → Jl. Kebon Rojo (was genoemd naar de Indische bestuursfunctie van regent; de huidige naam is Javaans voor ‘Koningstuin’, misschien duidend op de voormalige Stadstuin op de plaats waar nu het gebouw van Bank Indonesia staat — de Jalan Kebon Rojo bestaat ook uit de voormalige Bibisweg)
 Reinierszboulevard → Jl. Raya Diponegoro (was genoemd naar Carel Reiniersz, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar een 19e-eeuwse leider van een opstand tijdens de Java-oorlog, ‘jalan raya‘ duidt op hoofdweg)
Rempelasstraat → Jl. Rempelas (genoemd naar een soort bonsaiboompje)
 Van Riebeecklaan → Jl. W.R. Supratman (was genoemd naar Abraham van Riebeeck, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar componist Wage Rudolf Supratman die het Indonesisch volkslied heeft geschreven)
Ringweg → Jl. Patmosusastro (nu genoemd naar een 19e-eeuwse Javaanse schrijver)
Riviersteeg geen (kort steegje dat richting de rivier loopt; nu een weggetje zonder naam op een trainingsterrein van oliemaatschappij Pertamina)
 Rochussenstraat → Jl. Pajajaran (was genoemd naar gouverneur-generaal Jan Jacob Rochussen; nu naar het oude koninkrijk Padjadjaran in West-Java)
Roomsche Kerkstraat → Jl. Cendrawasih (was genoemd naar de eerste Rooms-Katholieke kerk in Soerabaja, op de hoek van deze straat en het Comedieplein; de huidige naam betekent paradijsvogel)
Rotterdamweg → Jl. Jamrud Utara (was genoemd naar de Nederlandse stad Rotterdam; nu naar de edelsteen smaragd, met de toevoeging ‘utara‘/noord — de Rotterdamweg lag langs de Rotterdamkade van de haven, en evenwijdig aan de Amsterdamweg)
Rozendoornlaan → Jl. Pesapen Selatan (nu de naam van het wijkje Pesapen met de toevoeging ‘selatan‘/zuid)
Rozenstraat → Jl. Telasih (was genoemd naar de bloemensoort; de huidige naam verwijst naar basilicum, dat in het Indonesisch meestal gespeld wordt als ‘selasih‘)
Rustenburgerpad → Jl. Pesapen Kali (de straat heette vroeger ook al wel Pesapen Kali in de volksmond, naar het wijkje Pesapen met de toevoeging ‘kali‘, Javaans voor rivier, omdat de straat langs een kanaal liep; het kanaal is nu gedempt)
Ruysstraat → Jl. Penataran (wellicht genoemd naar een lid van het adelgeslacht Ruys/Ruijs; nu genoemd naar een hindoeïstische tempel bij Blitar in Oost-Java)
De Ruyterplein → Embong Bawono (was genoemd naar zeeheld Michiel de Ruyter; de huidige naam is Javaans voor wereldstraat)

S

Sabangstraat → Jl. Sabang (genoemd naar de stad Sabang op het eiland Weh in de provincie Atjeh)
Salakweg → Jl. Salak (genoemd naar de vruchtensoort salak, ook slangenvrucht genaamd — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
 Sambasstraat → Jl. Sambas (genoemd naar de rivier Sambas in West-Kalimantan)
Sambongan → Jl. Waspada (de oude naam is Javaans voor voortzetting; de huidige naam betekent iets als ‘voorzichtig’ — Sambongan stond ook bekend als Wester Venusstraat — de Jalan Waspada bestaat ook uit de voormalige Chineesche Buitenweg)
Sampoernaplein geen (klein pleintje voor de sigarettenfabriek Sampoerna; het vormt nu de parkeerplaats van deze fabriek, die onder de naam House of Sampoerna ook dienst doet als museum)
Van Sandickstraat → Jl. Residen Sudirman (was misschien genoemd naar Leonard Hendrik Willem van Sandick, lid van de Raad van Indië; nu genoemd naar Sudirman, resident van Surabaya in de jaren 40, niet te verwarren met Sudirman, opperbevelhebber van het Indonesische leger tijdens de strijd om onafhankelijkheid)
Santristraat → Ampel Melati Gg. 1 (de oude naam, santri, duidt op mensen die een orthodoxe versie van de islam volgen; de straat is nu genoemd naar de wijk Ampel met de toevoeging ‘melati‘ oftewel jasmijn — op sommige oude kaarten wordt de straat ook Santristeeg genoemd)
Sasak → Jl. Sasak (‘sasak‘ kan duiden op bamboepalen, of op het Sasakvolk dat leeft op Lombok)
Schaafsmastraat → Jl. Pacar Keling V (nu een genummerde zijstraat van de Jalan Pacar Keling, zie Derxstraat)
■ Schapensteeg → beter bekend als Pabean Sajangan
Scheepmakerspark → Jl. Taman A.I.S. Nasution (Scheepmaker was een vrij gangbare achternaam in Soerabaja; het park/’taman‘ is nu genoemd naar Ade Irma Suryani Nasution, de dochter van een generaal, die in 1965 op vijfjarige leeftijd vermoord werd bij een poging tot staatsgreep)
Scheveningenstraat geen (was genoemd naar de vissersplaats; nu heeft dit straatje tussen de voormalige Marseilleweg en Genuaweg geen naam meer)
Schoolstraat → Jl. Garuda (was genoemd naar een schoolgebouw op de hoek van de Schoolstraat en de Werfstraat; nu naar de mythische vogel ‘garoeda’, het nationaal symbool van Indonesië)
Schrijnwerkerstraat → Jl. Nelayan (de oude naam betekent houtbewerker of meubelmaker; de huidige naam betekent visser — de Jalan Nelayan bestaat ook uit de voormalige Kindersteeg)
Sedepmalemweg → Jl. Sedap Malam (genoemd naar de bloemensoort tuberoos)
Semampir geen (was genoemd naar een dorpje met de naam Semampir; de straat bestaat niet meer omdat de loop van het riviertje Kali Pegirian verlegd is en ook het stratenplan gewijzigd — deze straat was onderdeel van wat ook de Weg naar Semampir genoemd werd)
Semaroeng geen (was genoemd naar een dorpje met de naam Semaroeng; de straat bestaat niet meer omdat de loop van het riviertje Kali Pegirian verlegd is en ook het stratenplan gewijzigd — deze straat was onderdeel van wat ook de Weg naar Semampir genoemd werd)
Semoet → Jl. Semut Kali (Semoet of Semut is de naam van het buurtje, het betekent letterlijk ‘mier’; in de huidige straatnaam is het woord ‘kali‘/rivier toegevoegd, omdat deze straat op de oever van de rivier Kali Mas loopt — op sommige oude kaarten heet de straat Soemoet)
Semoet Gang I t/m VII  → Jl. Semut Gg. I t/m VII (genummerde zijstraatjes aan de oostkant van Semoet)
Semoet Gang Semprong → Jl. Semut Semprong (klein straatje evenwijdig aan de Semoet, ‘semprong‘ heeft meerdere betekenissen, waaronder vuurvliegje)
Sentjaki Gang 1 t/m 4 → Jl. Sencaki Gg. I en II (straatjes ten westen van de Sentjakistraat; de steegjes vroeger genummerd 2 t/m 4 horen nu allemaal bij Gang II)
Sentjakistraat → Jl. Sencaki (genoemd naar een figuur uit de hindoeïstische mythologie, waarvan de naam ook gespeld wordt als satyaki)
 Serajoe Dwarsstraat → Jl. Bedadung (was zo genoemd als zijstraat van de Serajoestraat; nu genoemd naar het riviertje Bedadung in Oost-Java)
Serajoestraat → Jl. Serayu (genoemd naar de rivier Serayu in Midden-Java)
Seroenistraat → Jl. Seruni (genoemd naar de bloemensoort chrysant)
Setailstraat → Jl. Setail (genoemd naar de rivier Setail in Oost-Java)
Shanghaistraat → Jl. Simolawang Baru IV (was genoemd naar de Chinese stad Shanghai; nu een genummerde straat van de wijk Simolawang met de toevoeging ‘baru‘/nieuw)
Van Sibergstraat → Jl. Monginsidi (het lijkt voor de hand te liggen dat de straat genoemd was naar gouverneur-generaal Johannes Siberg, ondanks dat zijn naam zonder ‘van’ is; nu genoemd naar Robert Wolter Mongisidi, een onafhankelijkheidsstrijder uit Sulawesi)
Sidodadi → Jl. Sidodadi (de naam is Javaans voor “(plek waar je) graag bent”)
Sidodadi Gang 1 t/m 10 → Jl. Sidodadi I t/m X (genummerde straatjes ten oosten van de Sidodadi — de nummering is onveranderd)
Sidodadi Koelon Gang 1 en 2 → Jl. Sidodadi Kulon I en II (genummerde straatjes ten westen van de Sidodadi — ‘kulon‘ is Javaans voor west)
Sidokapasan Gang I t/m VII → Jl. Sidokapasan Gg. I t/m X (genummerde straatjes van het wijkje Sidokapasan; de nummering is geheel veranderd)
Sidokapasan Gang Boentoe → geen (steegje in het wijkje Sidokapasan met de toevoeging ‘buntu‘/impasse oftewel doodlopend; de doodlopende steegjes in de wijk hebben allemaal geen officiële naam meer, al zijn er wel twee steegjes die in de volksmond Gang Buntu heten)

Sidotopo Kidoel → Jl. Sidotopo Kidul (naam van het buurtje Sidotopo met de toevoeging ‘kidul‘, Javaans voor zuid)
Sidotopo Koelon → Jl. Sidotopo Kulon (naam van het buurtje Sidotopo met de toevoeging ‘kulon‘, Javaans voor west)
Sidotopo Lor → Jl. Sidotopo Lor (naam van het buurtje Sidotopo met de toevoeging ‘lor‘, Javaans voor noord)
Sidotopo Wetan → Jl. Sidotopo Wetan (naam van het buurtje Sidotopo met de toevoeging ‘wetan‘, Javaans voor oost)
Signaalstraat geen (deze kleine verbindingsweg tussen Goebeng Stationsstraat en Goebeng Podjok heeft nu geen naam meer)
Simokerto → Jl. Simokerto (de naam betekent in het Javaans misschien ‘plaats waar een tijger was’)
Simokerto Gang I t/m V → Simokerto Gg. I t/m V (zijstraatjes ten oosten van Simokerto, genummerd van zuid naar noord)
Gang Simolawang → Jl. Simolawang Baru V (straat in de wijk Simolawang, onderdeel van het ‘kampongverbeteringsplan Simolawang’; nu een genummerde straat van deze wijk met de toevoeging ‘baru‘/nieuw)
Simolawang Gang I en II → Simokerto Gg. VI en VII (waren genummerde straatjes van de wijk Simolawang; nu genummerde zijstraatjes ten oosten van Simokerto, een doornummering van Simokerto Gang I t/m V — er zijn nu andere straatjes net ten westen van deze locatie die Jl. Simolawang I t/m VI heten)
Simolawang Gang III geen (was een genummerd straatje van de wijk Simolawang; nu is deze locatie bebouwd en is er geen straat meer)
/ Simpang → Jl. Gubernur Suryo en Jl. Pemuda (de oude naam betekent kruispunt of splitsing; nu is het westelijke gedeelte genoemd naar Ario Soerjo, de eerste gouverneur van Oost-Java, het oostelijke deel heet ‘pemuda‘, letterlijk jongeren)

Simpang Jalan Gubernur Suryo Surabaya

Links de Simpang met aan de rechterkant van de weg het Kroesenpark (bron: Tropenmuseum). Rechts dezelfde locatie op de Jalan Gubernur Suryo (bron: Google Streetview). Het park heet nu Taman Apsari.

Simpang Doekoeh → Jl. Simpang Dukuh (‘simpang‘ betekent kruispunt of splitsing en ‘dukuh‘ is gehucht’ — de Jalan Simpang Dukuh bestaat ook uit de voormalige Genteng Bandar)
Simpang Dwarsstraat → Jl. Simpang Pojok (zijstraat van Simpang; ‘pojok‘ betekent hoek)
Simpang Park → Jl. Taman Simpang (zijstraat van Simpang, ‘taman‘ betekent park)
Simpangplein → Jl. Basuki Rahmat (was een plein aan het westelijke einde van de Simpang; nu naar een legergeneraal — de Jalan Basuki Rahmat is een veel langere straat en bestaat ook uit de voormalige Kaliasin)
Singaporeweg → Jl. Laksda Moh. Nazir (was genoemd naar de stadstaat Singapore; nu naar de Indonesische schout-bij-nacht Mohammad Nazir — de Jalan Laksda Moh. Nazir bestaat ook uit de voormalige Suezweg en Port Saidweg)
Sirihstraat → Jl. Ampel Masjid (was genoemd naar de betelpeper; Ampel is de naam van de wijk, ‘masjid‘ betekent moskee — de straat werd vroeger ook wel Ampel Patjar genoemd, waarbij patjar duidt op een bloemensoort — in sommige oude bronnen wordt de straat Ampel Misigit genoemd, waarbij misigit net als ‘masjid‘ duidt op de moskee)
Slametstraat → Jl. Slamet (misschien genoemd naar de vulkaan Slamet in Midden-Java)
Slomprettan → Jl. Slompretan (de naam duidt op een trompet of toeter — de straat stond ook bekend onder de naam Chineesche Breestraat)
■ Smalle Steeg → in 1933 omgedoopt tot Moeteran Gang VIII (zie Soer.Hbl.)
■ Smokkelsteeg → later beter bekend als Panggoeng
Sociëteitstraat → Jl. Veteran (was genoemd naar de sociëteit Concordia; de huidige naam betekent veteraan)

Societeitstraat Jalan Veteran Surabaya

Links het gebouw van Sociëteit Concordia aan de Sociëteitstraat, tijdens de kroningsfeesten ter ere van koningin Wilhelmina in 1898 (bron: Tropenmuseum). Rechts hetzelfde gebouw nu, aan de Jalan Veteran (bron: Google Streetview). In 1917 was het gebouw gerenoveerd en verbouwd tot kantoorgebouw voor de Bataafse Petroleum Maatschappij.

Soekodono Gang 1 t/m 5 → Jl. Sukodono Gg. V t/m I (genummerde straatjes van het wijkje Sukodono, wat filantroop betekent; de nummering is nu precies omgekeerd)
Soekodono Gang 6 → Jl. Sukodono Gg. VI (genummerd straatje van het wijkje Sukodono, wat filantroop betekent — Gang 6 vormt een dwarsverbinding tussen Gang 1 t/m 5)
Soekoredjo Gang 1 t/m 3 geen (de drie steegjes zijn nu volgebouwd en bestaan dus niet meer)
Soeloeng Gang I t/m V → Jl. Sulung V t/m I (genummerde straatjes van het wijkje Soeloeng, de betekenis van ‘sulung‘ is letterlijk ‘oudste kind’; was genummerd van noord naar zuid, nu andersom)
Soeloeng Noord → Jl. Sulung (straat aan de noordkant van het dorp/wijkje Sulung, de betekenis van ‘sulung‘ is letterlijk ‘oudste kind’; de straten Soeloeng Noord en Oost heten nu samen Jalan Sulung)
■ Soeloeng Oost → Jl. Sulung (zie Soeloeng Noord)
Soembawastraat → Jl. Sumbawa (genoemd naar het eiland Sumbawa in de provincie West-Nusa Tenggara — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
Gang Soetji → Jl. Ampel Suci (‘soetji’/’suci‘ betekent heilig, waarschijnlijk zo genoemd omdat de straat naar een moskee leidt; nu met de wijknaam Ampel toegevoegd)

Gang Soetji Ampel Suci Surabaya

Toegangspoort richting de Ampel-moskee aan het begin van de Gang Soetji in 1927 (bron: Tropenmuseum), en dezelfde poort, toegang tot de Gang Ampel Suci, nu (bron: Google Streetview). Gezien vanuit de Sasak / Jalan Sasak.

Sombo Gang 1 t/m 5 → Jl. Sombo I t/m V (genummerde straatjes ten oosten van de Sombostraat — de nummering is onveranderd)
Sombostraat → Jl. Sombo
Songojoedan → Jl. Songoyudan (de naam is Javaans voor ‘negen krijgers’ — vroeger ook Maleische Breestraat genoemd)
Speelmanstraat → Jl. M.H. Thamrin (was genoemd naar Cornelis Speelman, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar politicus en nationale held Mohammad Husni Thamrin)
Srengganan → Jl. Pegirian (nu genoemd naar het naastgelegen riviertje Kali Pegirian — gelegen op de oostelijke oever van het riviertje Kali Pegirian was het vroeger ook al onderdeel van de Pegiriandijk Oost — de Jalan Pegirian bestaat ook uit de voormalige Kertopaten en Tenggoemoeng)
Srikajaweg → Jl. Srikaya (genoemd naar een vruchtensoort, in het Nederlands ook wel ‘zoetzak’ of suikerappel genoemd — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Staalstraat → Jl. Mustika (was genoemd naar het materiaal staal; de huidige naam betekent ‘kostbare edelsteen’, zoals diamant)
Stadhouderslaan → Jl. Kelud (was genoemd naar de titel van stadhouder uit de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden; nu genoemd naar de vulkaan Kelud of Kloet in Oost-Java)
Stadhuisstraat of -steeg → Jl. Prenjak (was genoemd naar het oude stadhuis; nu genoemd naar de vogelsoort Javaanse prinia — de Jalan Prenjak bestaat ook uit de voormalige Benauwdesteeg)
Stationsweg → Jl. Stasiun Kota (genoemd naar het spoorwegstation Soerabaja Kotta, nu Surabaya Kota — ‘kota‘ betekent stad)
Stationsweg N.I.S. → Jl. Babat (was genoemd naar het station Soerabaja van de Nederlands-Indische Spoorwegmaatschappij N.I.S., dat nu station Surabaya Pasar Turi heet; ‘babat‘ betekent pens)
Stieltjesstraat → Jl. Mendut (was waarschijnlijk genoemd naar ingenieur en politicus Thomas Joannes Stieltjes sr.; nu naar een tempel in Midden-Java)
Van Stipriaan Luisciusstraat → Jl. Kalasan (was genoemd naar een lid van de adelfamilie Van Stipriaan Luiscius; nu naar een boeddhistische tempel bij Jogjakarta)
Suezweg → Jl. Laksda Moh. Nazir (was genoemd naar de havenstad Suez in Egypte; nu naar de Indonesische schout-bij-nacht Mohammad Nazir — de Jalan Laksda Moh. Nazir bestaat ook uit de voormalige Singaporeweg en Port Saidweg)
Suikerstraat → Jl. Gula (de huidige naam betekent ook letterlijk suiker)
Sumatradwarsstraat → Jl. Sapudi (zijstraatje van de Sumatrastraat; nu genoemd naar het eilandje Sapudi in Oost-Java — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden)
Sumatrastraat → Jl. Sumatera (genoemd naar het eiland Sumatra — het gedeelte van de Sumatrastraat ten zuiden van de Brugstraat heette eerder Oranjelaan)
Swatowstraat → Jl. Simolawang Baru Sekolahan I (was genoemd naar de Chinese stad Swatow, nu gespeld Shantou; nu een genummerde straat in de wijk Simolawang met de toevoegingen ‘baru‘/nieuw en ‘sekolahan‘/school)
Van Swolstraat → Jl. Prapanca (was genoemd naar Christoffer van Swol, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar de 14e-eeuwse Javaanse auteur Mpu Prapanca)

T

Tamarindelaan → Jl. Pandegiling (was genoemd naar de boom- en vruchtensoort tamarinde; de huidige naam betekent in het Javaans zoiets als ‘molenaar’ — terwijl de straat vroeger Tamarindelaan heette, heette de omliggende buurt al Pande Giling)
Tambak Bajan → Jl. Tambak Bayan (straat in het wijkje Tambak Bayan; ‘tambak‘ betekent letterlijk viskwekerij, ‘bayan‘ is een vogelsoort)
Tambak Bajan Gang I t/m VII → Jl. Tambak Bayan VII t/m I (genummerde steegjes van het wijkje Tambak Bayan; de nummering was ongeveer van noord naar zuid, nu van zuid naar noord, de voormalige Tambak Bajan Gang II heet nu Jalan Tambak Bayan V Buntu, waarbij de toevoeging ‘buntu‘ staat voor doodlopend)
Tambaksari → Jl. Tambaksari (‘tambak duidt op een viskwekerij)
Weg Tambangbojo → Jl. Tambang Boyo
■ Tandjong Anom alternatieve naam voor Gang Butteweg
Tandjong Baleistraat → Jl. Tanjung Balai (genoemd naar de stad Tanjungbalai in Noord-Sumatra)
Tandjong Pandanweg → Jl. Tanjung Pandan (genoemd naar de stad Tanjung Pandan op het eiland Billiton)
Tandjong Perakboulevard (West en Oost) → Jl. Perak Barat en Timur (deze brede weg loopt van de stad naar de haven Tandjong Perak, letterlijk ‘zilverkaap’ — tussen de beide rijbanen liep een tramlijn en ligt nu een brede middenberm; bij de beide weghelften werd/wordt daarom west/’barat‘ en oost/’timur‘ toegevoegd)
■ Tandjong Perakweg → in 1939 omgedoopt tot Tandjong Perakboulevard (zie Soer.Hbl.)
Tanggoelanginstraat → Jl. Tanggulangin (genoemd naar Tanggulangin, een plaats zo’n 30 km ten zuiden van Surabaya)
Tegalsari → Jl. Tegalsari (‘tegal‘ is Javaans voor akker, ‘sari‘ duidt op bloemen)
Temanggoengan Gang I t/m III → Jl. Temanggungan III t/m I (genummerde straatjes; was genummerd van noord naar zuid, nu andersom)
Tembaän → Jl. Tembaan (de straatnaam is een verbastering van ‘tembakan‘, wat letterlijk ‘schot’ betekent — rond 1900 was er een schietclub gevestigd aan deze straat)

Aloon-aloonstraat Jalan Pahlawan Surabaya 2

Links de Aloon-aloonstraat met tramlijn, gezien vanaf de kruising met de Tembaän in 1938 (bron: Tropenmuseum). Rechts de Jalan Pahlawan gezien vanaf min of meer dezelfde locatie aan de Jalan Tembaan (bron: Google Streetview).

Tembaän Gang I t/m III → Jl. Tembaan I t/m III (genummerde zijstraatjes van Tembaän)
Tembok Doekoeh → Jl. Tembok Dukuh (‘tembok‘ betekent letterlijkj muur, ‘dukuh‘ is gehucht)
/ Tembok Gede Gang I, II en III → Jl. Tembok Gede II, I en III (genummerde straten met de naam Tembok, letterlijk ‘muur’, en de toevoeging gede, Javaans voor groot; de nummering is gewijzigd)
/ Tembok Lor Gang I en II → Jl. Tembok Lor IV en II (genummerde straten met de naam Tembok, letterlijk ‘muur’, en de toevoeging lor, Javaans voor noord; de nummering is gewijzigd)
Tempelstraat → Jl. Kepanjen
Tenggoemoeng → Jl. Pegirian (nu genoemd naar het naastgelegen riviertje Kali Pegirian — gelegen op de oostelijke oever van het riviertje Kali Pegirian was het vroeger ook al onderdeel van de Pegiriandijk Oost — de Jalan Pegirian bestaat ook uit de voormalige Srengganan en Kertopaten)
Tepekongstraat → Jl. Coklat (de oude naam verwijst naar een godsafbeelding in een Chinese tempel; de huidige naam betekent ‘chocolade’ of ‘bruin’ — de straat stond vroeger ook bekend als Chineesche Tempelstraat, naar de tempel Klenteng Suka Loka)
Terrongweg → Jl. Terong (genoemd naar de aubergine — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Thedensstraat → Jl. Ronggowarsito (was genoemd naar Johannes Thedens, gouverneur-generaal van de VOC; nu naar de 19e-eeuwse Javaanse dichter Ranggawarsita of Ronggowarsito)
Theestraat → Jl. Teh (genoemd naar de drank thee)
Thesingstraat → Jl. Kecilung (nu genoemd naar een bloemensoort)
Tientsinstraat → Jl. Simolawang Baru III (was genoemd naar de Chinese stad Tientsin, nu gespeld Tianjin; nu een genummerde straat van de wijk Simolawang met de toevoeging ‘baru‘/nieuw)
Timorstraat → Jl. Flores (was genoemd naar het eiland Timor; nu naar het eiland Flores — bijna alle straten in deze buurt Gubeng zijn genoemd naar Indonesische eilanden — de voormalige Timorstraat en Floresstraat heten nu allebei Jalan Flores)
Tinplein → Jl. Kalimati Tengah (was genoemd naar het metaal tin; nu naar het voormalige kanaal op deze plek, zie ook Kalimati, met de toevoeging ‘tengah‘/midden)
Tinstraat → Jl. Pabean Utara (was genoemd naar het metaal tin; een groot deel van de straat bestaat niet meer en is volgebouwd met onder andere de markt Pasar Pabean, het noordelijke deel bestaat nog wel en is genoemd naar ‘pabean‘/douane met de toevoeging ‘utara‘/noord)
Tjaipostraat → Jl. Kopi (de oude naam duidt op gedroogde of ingemaakte tuinradijs; de huidige naam betekent koffie — de Jalan Kopi bestaat ook uit de voormalige Kimlostraat)
Tjantian → Jl. Kapasan (de huidige naam verwijs naar een bloemensoort — de Jalan Kapasan bestaat uit de voormalige Tjantian en Kapasan)
Tjantian Tengah Gang I t/m V → Jl. Cantian Tengah V t/m I (genummerde straatjes ten noorden van de Tjantian; de nummering is gewijzigd)
Tjarian Gang I t/m III → Jl. Carikan III t/m I (de straatnaam betekent iets als ‘lap stof’; was genummerd van noord naar zuid, nu andersom)
Tjempakastraat → Jl. Cempaka (genoemd naar een soort tulpenboom)
Tjepedakweg → Jl. Cempedak (genoemd naar de vruchtensoort tjempedak  — alle straten in dit buurtje waren en zijn genoemd naar vruchtensoorten)
Tjiliwoengstraat → Jl. Ciliwung (genoemd naar de rivier Ciliwung in West-Java en Jakarta)
Tjimanoekstraat → Jl. Cimanuk (genoemd naar de rivier Cimanuk of Ci Manuk in West-Java)
Tjitandoeistraat → Jl. Citandui (genoemd naar de rivier Citandui of Ci Tanduy in West- en Midden-Java)
Tjitaroemstraat → Jl. Citarum (genoemd naar de rivier Citarum in West-Java)
Tjomalstraat → Jl. Comal (genoemd naar de rivier Comal in Midden-Java)
Toendjoengan → Jl. Tunjungan
Trompstraat → Jl. Rp. Soenario Gondokoesoemo (was genoemd naar zeeheld Maarten Harpertszoon Tromp; nu naar een vooraanstaand lid van de Indonesische Studieclub, een onafhankelijkheidsbeweging in de koloniale tijd)

V

Valckenierstraat → Jl. Sawunggaling (was genoemd naar Adriaan Valckenier, gouverneur-generaal van de VOC; Sawunggaling is een figuur uit een Javaanse legende)
Viaductstraat → Jl. Prof. Dr. Moestopo (was genoemd naar het viaduct over de spoorlijn bij station Goebeng, onderdeel van deze straat; nu genoemd naar een tandarts die ook legergeneraal was , en vanwege zijn rol in de onafhankelijkheidsoorlog aangewezen is als nationale held)
■ Von Bültzingslöwenplein alternatieve naam voor de Aloon-aloon Tjontong

W

Waroeng Toerie → Jl. Bubutan (de naam Toerie hangt samen met de nabijgelegen markt Pasar Turi, een ‘warung‘ is een winkeltje of restaurantje; Bubutan is de naam van de buurt, een naam afgeleid van het woord voor ‘draaibank’ — de Jalan Bubutan bestaat ook uit de voormalige Boeboetan en Kawatan)
Waterstaatsteeg → Jl. Kemudi (was genoemd naar het departement van de Waterstaat; de huidige naam betekent roer of stuurwiel — tot 1933 was de Waterstaatsteeg langer, het westelijke deel werd toen hernoemd tot Passer Babaänstraat, zie Soer.Hbl.)
Wenckebachstraat → Jl. Sawentar (was misschien genoemd naar Eduard Wenckebach, grondlegger van de telegrafie in Nederland; nu naar een hindoeïstische tempel bij Blitar in Oost-Java)
Weezenstraat → Jl. Sampoerna (was genoemd naar de Jongens-Weezen-Inrichting die van 1864 tot 1913 aan de straat stond; nu genoemd naar tabaksfabrikant Sampoerna — aan de straat staat het House of Sampoerna, een 19e-eeuwse sigarettenfabriek die nog steeds in gebruik is, en ook dienst doet als museum)
Welirangstraat → Jl. Welirang (genoemd naar de vulkaan Welirang in Oost-Java)
Werfstraat → Jl. Kasuari (was genoemd naar de werven aan de oostzijde van de straat, langs de rivier Kali Mas; nu naar de vogelsoort casuarius — na de onafhankelijkheid werd de naam van de Werfstraat eerst veranderd in Djalan Pendjara oftewel Gevangenisstraat, naar de voormalige ’s Lands Gevangenis aan de westzijde van de straat — de Jalan Kasuari bestaat ook uit de voormalige Bankstraat)
Westerbuitenweg → Jl. Indrapura (een soort westelijke ringweg om het oudste gedeelte van de stad; nu genoemd naar een oud koninkrijk in West-Sumatra)
Westerkade Kalimas → Jl. Kalimas Barat (weg langs de westelijke oever van de rivier Kali Mas, ‘gouden rivier’; ‘barat‘ betekent west — het noordelijke gedeelte van de straat is niet meer openbaar toegankelijk en nu onderdeel van een havenbedrijf)
■ Wester Venusstraat zie Sambongan
Weyermanstraat → Jl. Tapak Siring (was wellicht genoemd naar de 18e-eeuwse auteur Jacob Campo Weyerman; nu waarschijnlijk naar het gebied Tampaksiring op Bali of het gelijknamige paleis)
Wiesestraat → Jl. Kanwa (was genoemd naar gouverneur-generaal Albertus Henricus Wiese; nu naar de 11e-eeuwse Javaanse auteur Mpu Kanwa)
Wilhelminalaan → Jl. Widodaren (was genoemd naar koningin Wilhelmina; nu naar de vulkaan Widodaren in Oost-Java)
Willemskade → Jl. Jembatan Merah (Willem is de naam van een groot aantal koningen van Nederland, en stadhouders en graven van Holland; de huidige naam betekent rode brug, naar de bekende Rode Brug over de rivier Kali Mas aan de noordoostzijde van de straat)

Rode Brug Jembatan Merah Surabaya

De Rode Brug gezien vanaf de Willemskade in 1898 en rond 1925 (bron: Tropenmuseum), en nu de Jembatan Merah gezien vanaf de Jalan Jembatan Merah (bron: Google Streetview). De brug is goed onderhouden en mooi rood geverfd, maar helaas zijn veel van de gebouwen eromheen in slechte staat.

Willemsoordweg → Jl. Selangor (was genoemd naar Willemsoord, de voormalige marinewerf in Den Helder; nu naar de Maleisische deelstaat Selangor)
Willemsplein → Taman Jayengrono (Willem is de naam van een groot aantal koningen van Nederland, en stadhouders en graven van Holland; nu genoemd naar 17e-eeuwse Javaanse vorst Raden Tumenggung Jayengrono)

Willemsplein Taman Jayengrono Surabaya

Links het gebouw van de Internationale Crediet- en Handelsvereniging Rotterdam (“Internatio”) aan het Willemsplein, gezien vanaf de Heerenstraat, rond 1955 (bron: Tropenmuseum). Rechts hetzelfde gebouw nu, gelegen aan het Taman Jayengrono en gezien vanaf de Jalan Rajawali (bron: Google Streetview).

Witte de Withstraat → Embong Pertiwi (was genoemd naar zeeheld Witte Corneliszoon de With; in de huidige naam is ‘embong‘ Javaans voor straat, Pertiwi is de hindoeïstische moedergodin)
Woenistraat → Jl. Wuni (‘wuni‘ is Javaans voor een boomsoort, die in het Latijn ‘Antidesma bunius‘ heet)
Wonokitriweg → Jl. Wonokitri Besar (‘wono‘ is een oude term voor bos en ‘kitri‘ betekent fruitboom; in de huidige naam met de toevoeging ‘besar‘/groot)
Wonokoesoemo → Jl. Wonokusumo (‘wono‘ en ‘kusumo‘ zijn oude Javaanse termen voor bos en bloem, dus: bloemenbos)
Weg Wonokromo → Jl. Wonokromo (Wonokromo is de naam van een gebiedje of voormalig gehucht, vroeger werd Wonokromo ook wel gespeld als Wånå Kråmå)
/ Wonosari → Jl. Wonosari en Jl. Wonosari Lor (‘wono‘ is een oude term voor bos en ‘sari‘ betekent kern; de straat heeft nu twee verschillende namen, waarbij het noordelijke deel de toevoeging ‘lor‘, Javaans voor noord, heeft — deze straat is onderdeel van wat vroeger ook de Weg naar Semampir genoemd werd)
Wuchangstraat → Jl. Simolawang Baru III (was genoemd naar de Chinese stad Wuchang, een onderdeel van de huidige stad Wuhan; nu een genummerde straat van de wijk Simolawang met de toevoeging ‘baru‘/nieuw)

Z

Zeemanstraat → Jl. Kelasi (de huidige naam betekent ook letterlijk zeeman of matroos)
■ Zilversteeg → later bekend als Panggoeng Gang 5
Zoetesteeg → Jl. Jalak (nu genoemd naar de vogelsoort spreeuw)
Zuider Knippesteeg → Jl. Ketumbar (de huidige naam betekent koriander)
Zuresteeg → Jl. Merpati (nu genoemd naar de vogelsoort duif)


Kaarten en bronnen

Mocht je een foutje tegenkomen of een toevoeging hebben op de bovenstaande lijst dan hoor ik het graag! Opmerkingen zijn welkom in de reacties onderaan de pagina.

Lees ook…

4 Reacties op “Straatnamen in Surabaya: vroeger en nu

    • Dag Florian,
      Ik vind zelf zojuist een oud schrijven uit de stofmap van mijn moeder, gericht aan haar en geadresseerd op Loudenstraat no.9 Soerabaja. De brief is gedateerd op 1947.
      Hoe toevallig is dit?
      Misschien was het een pension o.i.d.
      Ik weet wel dat zij later verhuisd is naar een ander adres in Soerabaja.
      Ik ga komende zomer naar Java en ga zeker dit adres opzoeken.
      Groetjes,
      Inge Haumersen

  1. Mijn moeder en grootouders woonden in 1921 in Soerabaja.
    Ik heb geen adres maar wel een foto. Op de gevel zit een bordje met 2 kleuren en het opschrift GWL 8922. Is hier een adres uit te herleiden. Ik hoorde weleens dat het “Gemeentelijke Waterleiding”zou betekenen. Wie kan mij verder helpen?
    Ik ben van plan in mei Surabaya te bezoeken en zou het aardig vinden om te zien of er nog iets van over is.

Plaats een reactie